Viện Pasteur TP HCM thử nghiệm vắc-xin sốt xuất huyết trên 4.000 người Việt

07/11/2025 21:00

(NLĐO) - Nghiên cứu nhằm đánh giá tính an toàn và hiệu lực bảo vệ của vắc-xin phòng sốt xuất huyết, triển khai tại 6 nước Đông Nam Á trong đó có Việt Nam.

Thông tin này được PGS-TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP HCM, cho biết tại hội nghị "Triển khai nghiên cứu vắc-xin ngừa

PGS-TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP HCM, phát biểu tại hội nghị

Theo PGS Nguyễn Vũ Trung, SXH Dengue (SXHD) là dịch bệnh có tính lưu hành cao, diễn biến phức tạp theo mùa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và gây gánh nặng đáng kể cho hệ thống y tế. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 50% dân số toàn cầu hiện đang sống trong vùng có nguy cơ nhiễm virus SXHD.

Năm 2019, WHO đã xếp SXHD là một trong 10 vấn đề sức khỏe toàn cầu. Việt Nam là nơi chịu ảnh hưởng lớn, đặc biệt khu vực phía Nam là nơi lưu hành cao nhất chiếm hơn 60% ca mắc hàng năm.

Việt Nam tham gia dự án thử nghiệm vắc-xin sốt xuất huyết tại 6 quốc gia Đông Nam Á - Ảnh 2.

Việt Nam là nơi chịu ảnh hưởng lớn, đặc biệt khu vực phía Nam là nơi lưu hành cao nhất chiếm hơn 60% ca mắc SXH hàng năm. Bệnh nhân điều trị SXH tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM

Theo số liệu Bộ Y tế, đến hết tháng 10-2025, cả nước đã ghi nhận 135.515 ca mắc và 26 trường hợp tử vong do SXH. Trong đó, khu vực phía Nam có 103.601 ca mắc, chiếm hơn 76% tổng số ca, riêng TP HCM có trên 48.053 ca mắc, với 16 trường hợp tử vong. Các tỉnh trọng điểm của bệnh như: TP HCM, Đồng Nai, Tây Ninh, Đồng Tháp, An Giang.

"Trong nhiều năm qua, chúng ta đã nỗ lực trong công tác giám sát, truyền thông phòng bệnh, kiểm soát véc tơ và điều trị, tuy nhiên SXH vẫn tiếp tục là thách thức lớn, đòi hỏi các giải pháp chiến lược, bền vững và có cơ sở khoa học" - BS Trung nói.

Chu kỳ, thời điểm bùng phát dịch hiện không còn như trước đây mà đã thay đổi, cho thấy nguy cơ dịch ngày càng phức tạp. Vắc-xin luôn là giải pháp hữu hiệu nhất để kiểm soát dịch bệnh này.

Việt Nam tham gia dự án thử nghiệm vắc-xin sốt xuất huyết tại 6 quốc gia Đông Nam Á - Ảnh 3.Dịch bệnh sốt xuất huyết ở TP HCM tăng báo động, hơn 70% là ca mắc nặngĐỌC NGAY

Trong bối cảnh trên, việc nghiên cứu phát triển vắc-xin phòng SXH là một bước tiến quan trọng. Do đó, Viện Pasteur TP HCM triển khai dự án nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đa quốc gia, đa trung tâm về vắc-xin ngừa SXH. 

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá tính an toàn và hiệu lực bảo vệ của vắc-xin phòng SXH do MSD (Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA) phát triển. Vắc-xin V181 (MOBILIZE-1) được triển khai tại 6 quốc gia Đông Nam Á với tổng số 12.000 người tham gia, trong đó Việt Nam có 4.000 người, bao gồm trẻ em từ 2 đến dưới 16 tuổi và thanh thiếu niên từ 16–17 tuổi.

Nghiên cứu này được triển khai tại tỉnh Đồng Tháp (Bệnh viện Đa khoa khu vực Cai lậy, Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp), tỉnh An Giang (Bệnh viện Sản Nhi Kiên Giang) và Thành phố Đà Nẵng (Bệnh viện Phụ sản Nhi Quảng Nam). Nghiên cứu đã được Bộ Y tế và Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học quốc gia xem xét và chấp thuận cho phép triển khai.

Đến nay, việc triển khai nghiên cứu lâm sàng giai đoạn 3 vắc-xin V181 là giai đoạn mang tính quyết định trong việc đánh giá hiệu quả bảo vệ và độ an toàn của vắc-xin, tiến tới mục tiêu đưa vào ứng dụng thực tiễn nhằm bảo vệ sức khỏe nhân dân.

"Việc triển khai thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, quy mô lớn và mang tính quốc tế này là bước đi quan trọng trong hành trình tìm ra thêm một giải pháp phòng ngừa SXH. Chúng tôi mong nhận được sự đồng hành của chính quyền địa phương, cơ sở y tế và sự ủng hộ từ cộng đồng để nghiên cứu đạt mục tiêu đề ra" - BS Trung nói.

Người dân tham gia nghiên cứu ra sao?

Những người đủ điều kiện tham gia sẽ được tư vấn, thăm khám và xét nghiệm tại các điểm nghiên cứu. Sau khi được sự đồng thuận của người đại diện hợp pháp, người tham gia sẽ được phân ngẫu nhiên để nhận một liều vắc-xin hoặc giả dược.

Trong suốt 5 năm nghiên cứu, các tình nguyện viên sẽ được khám định kỳ (khoảng 3 tháng/lần trong năm đầu và 6 tháng/lần từ năm thứ hai đến năm thứ năm), được theo dõi sức khỏe, xét nghiệm máu và giám sát phát hiện sớm bệnh SXH cũng như các biến cố bất lợi.

Kết quả cuối cùng về hiệu lực bảo vệ của vắc-xin dự kiến có sau 5 năm. Nếu cho thấy hiệu quả tốt, Việt Nam và khu vực sẽ có thêm một lựa chọn vắc-xin an toàn, hiệu quả, góp phần khống chế căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.