Ứng dụng AI để làm rõ, làm sạch dữ liệu không khí và nguồn ô nhiễm
Tại Tọa đàm "Cải thiện chất lượng môi trường không khí đô thị" do Báo Tuổi Trẻ và Cục Môi trường (Bộ NN&MT) tổ chức ngày 25/11, các chuyên gia đã nêu nhiều giải pháp căn cơ nhằm ứng phó tình trạng ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn.
Phó Cục trưởng Cục Môi trường Lê Hoài Nam cho biết ô nhiễm không khí tại Hà Nội và nhiều tỉnh phía Bắc, nhất là Đồng bằng sông Hồng, tiếp tục diễn biến phức tạp. Năm 2024, Hà Nội trải qua bốn đợt ô nhiễm nghiêm trọng, nồng độ PM2.5 trung bình năm vượt khoảng hai lần quy chuẩn; số ngày chất lượng không khí mức xấu tăng cao. Sang 2025, mức độ ô nhiễm tạm giảm do mùa đông mới bắt đầu và hiện tượng nghịch nhiệt chưa xuất hiện nhiều.
Nguồn ô nhiễm chủ yếu đến từ công nghiệp, giao thông vận tải, nông nghiệp và xây dựng, trong khi điều kiện khí tượng mùa đông Bắc Bộ với gió yếu, nghịch nhiệt khiến chất ô nhiễm tích tụ.
PGS.TS Lý Bích Thủy (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho rằng bức tranh tổng thể về ô nhiễm đã rõ, nhưng dữ liệu chi tiết còn thiếu, đặc biệt về mức đóng góp của từng loại phương tiện giao thông. Bà đề xuất đẩy mạnh số hóa và thu thập dữ liệu để xác định chính xác nguồn thải và xây dựng quy chuẩn phù hợp.
TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nhấn mạnh ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề của Hà Nội mà còn của các tỉnh lân cận như Bắc Ninh, Ninh Bình, Hưng Yên. Ông đề nghị ứng dụng AI để "làm sạch" và chuẩn hóa dữ liệu, từ đó xây dựng kịch bản, chính sách và cảnh báo sớm dựa trên số liệu minh bạch.
Theo Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng không khí giai đoạn 2026–2030, tầm nhìn 2045, Bộ NN&MT sẽ là cơ quan đầu mối triển khai. Bộ đã ban hành quy chuẩn mới, chặt chẽ hơn với lĩnh vực công nghiệp, có lộ trình đến năm 2032, yêu cầu các cơ sở phải chuyển đổi công nghệ và nhiên liệu. Với giao thông vận tải, Bộ đang trình Thủ tướng lộ trình áp dụng 5 mức quy chuẩn khí thải đối với ô tô.
Thu Cúc
