Ngày 29-10, TAND TP HCM mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra trong quá trình sử dụng khu đất số 151-155 Bến Vân Đồn, phường Khánh Hội, TP HCM.
Hội đồng xét xử TAND TP HCM làm việc trong ngày 29-10
Theo cáo trạng, khu đất 151-155 Bến Vân Đồn (hơn 7.000m2) vốn thuộc quyền quản lý của Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam, do Nhà máy Thuốc lá Sài Gòn trực tiếp sử dụng. Năm 2005, Báo Thanh Niên có văn bản gửi UBND TP HCM xin được mua khu đất này để xây dựng trụ sở tòa soạn mới.
Thương vụ 65 tỉ đồng tại khu "đất vàng" Bến Vân Đồn
Ông Nguyễn Công Khế tại toà
Sau nhiều lần trao đổi giữa các cơ quan trung ương và địa phương, ngày 9-2-2006, Văn phòng Chính phủ ban hành văn bản số 635/VPCP-CN, thông báo ý kiến Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép Báo Thanh Niên được mua và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại khu vực nói trên.
Trên cơ sở đó, UBND TP HCM giao Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các sở ngành xác định giá bán. Bộ Tài chính sau đó hướng dẫn việc bán chỉ định, nêu rõ Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam phải thuê tổ chức thẩm định giá để xác định giá bán theo thị trường.
Đến ngày 28-12-2007, Báo Thanh Niên và Công ty Thuốc lá Sài Gòn ký hợp đồng nguyên tắc số 01-08/HĐNT-TLSGBTN về việc chuyển quyền sử dụng đất và mua bán tài sản gắn liền với đất, tổng giá trị 65 tỉ đồng (tạm tính bằng 50% giá thẩm định của Trung tâm Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam). Việc mua bán này được thực hiện theo phương thức bán chỉ định, không qua đấu giá, với mục đích xây dựng trụ sở tòa soạn Báo Thanh Niên.
Sau khi được cấp quyền quản lý khu đất, Báo Thanh Niên không triển khai xây dựng trụ sở như phương án ban đầu mà chuyển hướng sang liên doanh đầu tư dự án thương mại.
Tháng 1-2008, ông Nguyễn Công Khế, khi đó là Tổng Biên tập, đã ký hợp đồng vay vốn với Công ty Vinpearl, lấy khu đất Bến Vân Đồn làm tài sản bảo đảm, dù thời điểm đó chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Ông Khế còn ký thỏa thuận hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp khác để thành lập Công ty CP Bất động sản Thanh Niên, nhằm thực hiện dự án cao ốc Thanh Niên Plaza gồm văn phòng, trung tâm thương mại và căn hộ. Tuy nhiên, dự án này chưa được Thủ tướng Chính phủ và UBND TP HCM phê duyệt điều chỉnh mục đích sử dụng đất.
Khi báo cáo với cơ quan chủ quản, Báo Thanh Niên cho biết nắm 70% vốn điều lệ tại công ty mới, trong khi thực tế chỉ sở hữu 43%. Việc báo cáo sai này dẫn đến UBND TP HCM gửi văn bản sai đến Thủ tướng Chính phủ nên công ty được chấp thuận làm chủ đầu tư dự án trái quy định.
Theo hồ sơ, Báo Thanh Niên không dùng quyền sử dụng đất để góp vốn mà dùng tiền vay của bên thứ ba. Tháng 5-2008, công ty được cấp phép hoạt động nhưng Báo Thanh Niên hai năm sau mới góp đủ vốn, bằng tiền vay từ Công ty CP Tập đoàn Mặt Trời. Tổng số vốn vay lên tới 368 tỉ đồng, vượt xa vốn chủ sở hữu chỉ 282,8 tỉ đồng,
Đến năm 2010, Báo Thanh Niên thực hiện thoái 28% vốn điều lệ nhưng không đấu giá công khai, không xác định lại giá trị cổ phần theo thị trường, dẫn đến thiệt hại hơn 9,5 tỉ đồng. Đến năm 2014, khi thoái vốn lần nữa, Báo Thanh Niên vẫn giữ nguyên giá khởi điểm 10.100 đồng/cổ phần, trong khi giá trị thực tế được thẩm định cao gấp 1,5 lần, gây thiệt hại thêm cho tài sản nhà nước.
Từ bỏ quyền sở hữu tài sản trị giá hơn 300 tỉ đồng
Ngày 22-7-2014, ông Khế và ông Nguyễn Quang Thông (người kế nhiệm) ký biên bản chấm dứt hợp đồng hợp tác đầu tư giữa Báo Thanh Niên và Công ty CP Truyền thông Thanh Niên. Trong biên bản này, Báo Thanh Niên tự nguyện từ bỏ quyền sở hữu 9.000 m² sàn xây dựng trong dự án cao ốc là phần diện tích thuộc quyền lợi hợp pháp của báo.
Theo Hội đồng định giá TP HCM, phần diện tích này có giá trị hơn 307 tỉ đồng. Việc từ bỏ quyền sở hữu được xác định là trái thẩm quyền, không có nghị quyết của cơ quan chủ quản và không được phép của Thủ tướng Chính phủ. Hành vi này khiến nhà nước thiệt hại hơn 205,7 tỉ đồng, trong đó Báo Thanh Niên thiệt hại trực tiếp 82,8 tỉ đồng thông qua phần vốn tại Công ty CP Truyền thông Thanh Niên.
Cơ quan điều tra xác định, tổng thiệt hại trong vụ án là hơn 215,2 tỉ đồng, gồm: 205,7 tỉ đồng từ việc từ bỏ quyền sở hữu 9.000 m² sàn; 9,5 tỉ đồng do xác định sai giá trị quyền sử dụng đất.
VKSND TP HCM truy tố ông Khế với vai trò chủ mưu, khởi xướng; ông Thông là đồng phạm tích cực, cùng thực hiện, hợp thức hóa các văn bản sai phạm
