Ngày 30/10, cổng TTĐT Công an Đà Nẵng có đăng tải, thời gian gần đây, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao xảy ra tại địa bàn Đà Nẵng nói riêng, cả nước nói chung diễn biến ngày càng phức tạp, với nhiều hình thức tinh vi hơn, số nạn nhân bị lừa đảo ngày càng tăng cao, gây hậu quả nghiêm trọng về tài sản và bức xúc, lo lắng trong nhân dân. Các đối tượng dùng chiêu trò đánh vào tâm lý, đặc biệt đánh vào lòng tham của con người để lừa đảo. Vì vậy, người dân phải hết sức thận trọng, lắng nghe khuyến cáo từ các cơ quan chức năng và luôn tâm niệm rằng những đồng tiền đến càng dễ thì khả năng chỉ là những miếng mồi trong bẫy chuột…
Thực tế cho thấy, đã có không ít người dân bị lừa đảo bởi các đối tượng tội phạm sử dụng công nghệ cao, mặc dù cơ quan chức năng các địa phương liên tục tuyên truyền, cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo bằng nhiều hình thức như: Phát tờ rơi, tuyên truyền lưu động, tuyên truyền thông qua báo đài, Zalo, Facebook… nhưng số nạn nhân vẫn nhiều thêm.
Tại Đà Nẵng, liên tục trong 2 ngày (27 và 28/10) vừa qua, đã có ít nhất 3 nạn nhân bị các đối tượng sử dụng công nghệ cao lừa đảo, chiếm đoạt số tiền hàng trăm triệu đồng. Đáng nói, dù phương thức, thủ đoạn không mới nhưng khó hiểu là vì sao các nạn nhân vẫn dễ dàng rơi vào bẫy của bọn tội phạm.
Điển hình, lúc 16h ngày 27/10/2024, chị N.T.Đ. (45 tuổi), trú phường An Khê, quận Thanh Khê đến Công an phường trình báo về việc: Ngày 16/10, chị Đ. nhận được điện thoại và tin nhắn trên Facebook của người tự xưng là "Mai Tuấn Duy" tư vấn cho chị Đ. tham gia gói "Tham Vấn Phúc Lợi" sẽ được hưởng lãi suất. Sau một hồi trò chuyển, chị Đ. được hướng dẫn chuyên tiền vào tài khoản ngân hàng Vietcombank, STK 1047545330, người thụ hưởng là "CONGTY TNHH DAUTUVN WONDERS PHU QUOC" và tài khoản ngân hàng MB, STK 367493636, người thụ hưởng là "CONG TY TNHH THUONG MAI DICH VU VINES" với tổng số tiền 402 triệu đồng. Đáng nói, khi chị Đ. rút tiền ra lại thì tài khoản liên tục báo lỗi. Biết mình bị lừa, chị Đ. đến Công an phường trình báo.
Trước đó, khoảng 14h30 cùng ngày, anh M.V.H. (45 tuổi), trú phường An Khê nhận cuộc gọi từ số điện thoại 0899.164.308 của người tự xưng là "Lê Anh Tài", công tác tại Chi cục Thuế quận Thanh Khê. Đối tượng yêu cầu anh H. kết bạn Zalo để hướng dẫn khai báo thuế. Sau khi kết bạn, đối tượng gửi một đường link Viettin.CC và hướng dẫn anh H. truy cập vào để thực hiện các thao tác chứng minh trong tài khoản có đủ vốn điều lệ. Anh H. sau đó chuyển tiền vào 02 tài khoản ngân hàng do mình đứng tên, mỗi lần thực hiện chuyển tiền, ngân hàng đều yêu cầu anh H. quét khuôn mặt để thực hiện hồ sơ. Đến lần chuyển tiền thứ tư, anh H. mới phát hiện điện thoại của anh bị người khác điều khiển từ xa. Hậu quả số tiền 250 triệu đồng anh chuyển vào tài khoản đều "bốc hơi".
Trước đó cũng tại địa bàn phường An Khê, ngày 19/10/2024, chị N.T.S. (37 tuổi) có trao đổi qua Facebook với người có tên là Phạm Mạnh Cường, tự xưng là "Phó ban Quản lý dự án Công ty xây dựng Conteecom". Tài khoản trên giới thiệu 01 dự án đầu tư và đề nghị chị S. góp vốn để hưởng lợi nhuận sau 15 ngày. Chị S. sau đó chuyển khoản theo yêu cầu với tổng số tiền 550 triệu đồng vào 02 số tài khoản 100217611 và 620036657 thuộc 02 ngân hàng khác nhau nhưng cùng có tên "CONGTY TNHH MANG CONG NGHE MIN TEX". Sau 15 ngày đến kỳ hạn, chị S. rút tiền thì được thông báo "không phải là nhân viên công ty nên không được rút", đồng thời yêu cầu chị S. nộp thêm tiền. Biết bị lừa nên ngày 28/10, chị S. đến Công an phường trình báo.
Theo các chuyên gia an ninh mạng, với nhiều phương thức lừa đảo, bọn tội phạm thực hiện hành vi lừa đảo nhanh chóng và khi bị phát hiện thì ít để lại dấu vết. Điểm chung của hầu hết các vụ việc lừa đảo bằng công nghệ cao là các đối tượng thu thập được thông tin cá nhân của nạn nhân như tên tuổi, ngày sinh, số căn cước, thông tin tài khoản ngân hàng... Các thông tin này do nạn nhân sơ ý để lộ, hoặc các đối tượng tự thu thập được. Sau khi lấy được thông tin cá nhân, các đối tượng lừa đảo sẽ mạo danh cơ quan, tổ chức liên hệ với chủ thể của thông tin để đề nghị chuyển tiền, yêu cầu cài đặt app qua đường link có chứa mã độc. Mặt khác, các đối tượng còn làm giả trang web của cơ quan, tổ chức, làm giả các sàn giao dịch điện tử cũng với mục đích chiếm đoạt tài sản.
Chia sẻ về vấn đề này, đại diện Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (gọi tắt là Phòng An ninh mạng), Công an TP.Đà Nẵng cho rằng, tội phạm công nghệ cao hiện nay có những diễn biến phức tạp, ngày càng tinh vi, khó nhận biết hơn.
Thời gian qua, tội phạm công nghệ cao tiếp tục gia tăng, với nhiều phương thức, thủ đoạn lừa đảo trực tuyến mới nổi lên, bao gồm sử dụng phần mềm Deepfake tạo video giả mạo người thân hoặc cán bộ cơ quan Nhà nước, dùng trạm phát sóng giả phát tán tin nhắn, dùng dữ liệu cá nhân mua bán trái phép để tạo danh tính giả...
Trước thực trạng này, Phòng An ninh mạng khuyến cáo người dùng Internet cẩn trọng khi truy cập các website khi chưa tìm hiểu kỹ thông tin để tránh "tiền mất tật mang".
Để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm sử dụng công nghệ cao, bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan chức năng, mỗi người dân cần tự bảo vệ mật khẩu, cơ sở dữ liệu, thông tin cá nhân, thông tin tài khoản và hệ thống thiết bị công nghệ cao của mình.
T.M