Tá hỏa khi chuyển mục đích sử dụng đất

18/01/2025 16:30

Khi trao đổi với cơ quan thuế, ông được biết tiền sử dụng đất được tính theo bảng giá đất điều chỉnh theo Quyết định 79/2024 của UBND TP HCM.

Người dân nghĩ hồ sơ nhà đất nộp trước ngày 31-10-2024 sẽ được tính tiền sử dụng đất, thuế thu nhập cá nhân theo bảng giá đất cũ, thế nhưng cơ quan thuế tính theo bảng giá đất mới

Phản ánh đến Báo Người Lao Động, ông D.V.T cho biết gia đình có khu đất ở phường An Phú Đông (quận 12, TP HCM) diện tích hơn 2.100 m2. Cuối tháng 10-2024, ông thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, nhận giấy hẹn trả kết quả tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết của UBND quận 12 vào ngày 28-10-2024.

"Nghe muốn xỉu luôn"

Tháng 11-2024, Phòng Tài nguyên và Môi trường quận 12 có phiếu chuyển thông tin địa chính thửa đất đến Chi cục Thuế khu vực quận 12 - Hóc Môn. Khu đất được cho phép chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp quy hoạch sang đất ở 1.440 m2. Ông T. tính toán bảng giá đất theo Quyết định 02/2020/QĐ-UBND ngày 16-1-2020 của UBND TP HCM, tiền sử dụng đất phải nộp khi chuyển mục đích sử dụng đất là hơn 6 tỉ đồng.

"Gia đình chờ thông báo thuế để đi đóng tiền sử dụng đất. Nhưng khi nghe cơ quan thuế thông báo số tiền phải nộp, tôi muốn xỉu luôn với số tiền gần 50 tỉ đồng, cao hơn tới 6 lần, vì áp dụng bảng giá đất điều chỉnh" - ông T. chia sẻ.

Khi trao đổi với cơ quan thuế, ông được biết tiền sử dụng đất được tính theo bảng giá đất điều chỉnh theo Quyết định 79/2024 của UBND TP HCM.

Tá hỏa khi chuyển mục đích sử dụng đất- Ảnh 1.

Lô đất ông D.V.T làm thủ tục chuyển nhượng. Ảnh: QUỐC ANH

"Quyết định 79/2024 có hiệu lực từ ngày 31-10-2024, trong khi hồ sơ tôi nộp trước thời điểm này. Quyết định này cũng có điều khoản chuyển tiếp để bảo đảm quyền lợi người dân. Cơ quan thuế không thực hiện đúng quy định theo quyết định của UBND TP HCM là không đúng. Theo bảng giá mới thì chỉ biết chịu trận chứ tiền đâu mà đóng" - ông T. nói và cho biết đã lên làm việc 2 lần nhưng cơ quan thuế vẫn khẳng định áp dụng bảng giá đất mới.

Hiện Chi cục Thuế khu vực quận 12 - Hóc Môn chưa ra thông báo nộp tiền sử dụng đất. Thậm chí, ông T. còn được đề nghị lên làm việc với Phòng Tài nguyên và Môi trường quận 12, lãnh đạo UBND quận 12 để "gỡ" vấn đề này. "Họ cũng đồng quan điểm với tôi là 49 tỉ đồng thì tiền đâu mà đóng nhưng lại không thực hiện đúng Quyết định 79/2024 của UBND TP HCM" - ông T. thông tin thêm.

Ông lên gặp lãnh đạo quận 12 thì được hướng dẫn là "cố gắng làm việc với cơ quan thuế vì chính quyền địa phương không can thiệp công việc của cơ quan thuế". "Nhiều tuần qua, tôi mất ăn mất ngủ. Tôi chạy vạy, hỏi thăm khắp nơi để giải quyết vấn đề bất cập này" - ông T. than thở.

Trao đổi để áp dụng

Hồi tháng 10-2024, UBND TP HCM công bố Quyết định 79/2024 ngày 21-10-2024 về sửa đổi, bổ sung Quyết định 02/2020 của UBND thành phố quy định về bảng giá đất trên địa bàn thành phố. Bảng giá đất điều chỉnh có hiệu lực từ ngày 31-10 đến hết ngày 31-12-2025.

Bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 sẽ là căn cứ để áp dụng cho 12 trường hợp. Trong đó, 4 trường hợp tiếp tục áp dụng bảng giá đất tương tự Luật Đất đai 2013; 1 trường hợp áp dụng gần như tương tự Luật Đất đai 2013 (nhưng không phân biệt trong hay ngoài hạn mức là tính tiền sử dụng đất khi nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân); 7 trường hợp áp dụng hoàn toàn mới so với Luật Đất đai 2013.

Ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, đề nghị các sở, ngành tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến quy định mới, nhất là các trường hợp bị ảnh hưởng, tác động; thông tin hết sức rõ ràng, công khai, minh bạch, cụ thể, thấu đáo... Nếu có nội dung phát sinh, đề nghị trao đổi để áp dụng, sớm đưa chính sách đi vào cuộc sống.

Thực tế cho thấy sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1-8-2024, do chính quyền TP HCM chưa ban hành bảng giá đất mới để thực hiện theo quy định của sắc luật này, nên theo hướng dẫn của UBND TP HCM đối với các hồ sơ giao dịch nhà đất phát sinh từ ngày 1-8 đến hết ngày 30-10-2024, cơ quan thuế áp dụng bảng giá đất cũ để xác định nghĩa vụ tài chính.

Từ đó, người dân TP HCM nghĩ hồ sơ nhà đất nộp trước ngày 31-10-2024 đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất; chuyển nhượng nhà đất (căn nhà thứ 2)..., cơ quan thuế sẽ tính tiền sử dụng đất, thuế thu nhập cá nhân theo bảng giá đất cũ. Thế nhưng, cơ quan thuế lại tính tiền sử dụng đất theo bảng giá đất mới.

Đúng quy định

Lý giải các vấn đề nói trên, ngày 14-1-2025, ông Giang Văn Hiển, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP HCM, cho biết sau khi UBND TP HCM ban hành Quyết định 79/2024, Cục Thuế TP HCM đã có Văn bản số 10640/CTTPHCM-QLĐ ngày 28-10-2024 hướng dẫn các chi cục thuế áp dụng giá đất mới theo Quyết định 79/2024 đối với hồ sơ phát sinh từ ngày 31-10-2024.

Theo đó, trường hợp chuyển mục đích tại khoản 3 điều 155 của Luật Đất đai 2024 quy định thời điểm tính tiền sử dụng đất là thời điểm được nhà nước cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Cơ quan thuế xác định tiền sử dụng đất theo giá đất cũ (trong giai đoạn từ ngày 1-8 đến hết ngày 30-10-2024) khi hồ sơ nhà, đất đã hoàn thiện, người dân đã có quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất trước ngày 31-10-2024 (thời điểm Quyết định 79/2024/QĐ-UBND có hiệu lực). Đối với hồ sơ nhà, đất hoàn thiện sau thời điểm này, quyết định cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất được nhà nước cho phép sau ngày 31-10-2024 thì cơ quan thuế áp dụng theo giá đất mới (theo Quyết định 79/2024/QĐ-UBND).

"Đối chiếu hồ sơ nhà, đất của ông D.V.T, Cục Thuế TP HCM nhận định hồ sơ này khi đủ điều kiện, hồ sơ để xác định nghĩa vụ tài chính sau ngày 31-10-2024, đồng thời quyết định của UBND quận 12 cho phép ông T. được chuyển đổi mục đích sử dụng đất cũng sau thời điểm ngày 31-10-2024. Vì thế, cơ quan thuế tính tiền sử dụng theo giá đất tại thời điểm đủ điều kiện hồ sơ theo quy định của Quyết định 79/2024/QĐ-UBND là đúng quy định" - ông Giang Văn Hiển nói. 

Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM, quy định về điều khoản chuyển tiếp: Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã tiếp nhận hồ sơ của người sử dụng đất trước thời điểm Quyết định 79/2024 có hiệu lực, giá đất để tính nghĩa vụ tài chính, thuế về đất đai được tiếp tục thực hiện theo quy định tại thời điểm nộp hồ sơ.