Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày tờ trình các dự án luật
Rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí, nâng cao hiệu quả
Trình bày Tờ trình về dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Luật. Về bố cục, dự thảo Luật gồm 5 chương 118 điều (giảm 4 chương, lược bỏ 30 điều, giữ nguyên 16 điều, sửa đổi hợp nhất 136 điều thành 84 điều, bổ sung 18 điều mới so với Luật thi hành án dân sự hiện hành).
Cần tiếp tục đổi mới tư duy xây dựng pháp luậtVề những nội dung sửa đổi, hoàn thiện, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh 5 điểm.
Thứ nhất, quy định đầy đủ hơn về phạm vi bản án quyết định do cơ quan thi hành án dân sự (THADS) tổ chức thi hành, các nguyên tắc, hành vi bị nghiêm cấm trong THADS.
Thứ hai, hoàn thiện các quy định về quyền, nghĩa vụ của đương sự, của người có quyền và nghĩa vụ có liên quan.
Thứ ba, hoàn thiện tổ chức, hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan THADS, Viện Kiểm sát nhân dân, Toà án nhân dân; vai trò, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan trong hoạt động THADS.
Thứ tư, hoàn thiện, sửa đổi nhiều quy định về trình tự, thủ tục nhằm rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí, nâng cao hiệu quả THADS theo yêu cầu của Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương. Đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc từ thực tiễn công tác THADS.
Thứ năm, thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quy định số 183-QĐ/TW của Bộ Chính trị, dự thảo đã bổ sung các quy định về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong THADS và các điều kiện bảo đảm hoạt động THADS.
Hoàn thiện Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi)
Trình bày tờ trình dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) nhằm cụ thể hóa các chủ trương cải cách tư pháp, phòng chống tham nhũng, khắc phục những vướng mắc trong thực tiễn và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định phục vụ công tác tố tụng.
Dự thảo luật gồm 6 chương, 45 điều, trong đó giữ nguyên 3 điều, sửa 34, bổ sung 9 và bãi bỏ 11 điều, tập trung vào việc chuẩn hóa tiêu chuẩn giám định viên, củng cố tổ chức giám định công lập, mở rộng cơ chế giám định tư, đồng thời tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động giám định.
Cụ thể, dự luật chuẩn hóa tiêu chuẩn giám định viên, phân định rõ thẩm quyền bổ nhiệm và miễn nhiệm, củng cố hệ thống giám định công lập trong các lĩnh vực pháp y, pháp y tâm thần, kỹ thuật hình sự.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh một điểm đáng chú ý là dự thảo cho phép thành lập văn phòng giám định tư pháp trong một số lĩnh vực chuyên sâu như cổ vật, bản quyền, ADN, tài liệu, kỹ thuật số, tài chính – ngân hàng, nhưng hạn chế áp dụng đối với giám định hình sự, chỉ cho phép trong các trường hợp đặc biệt. Cùng với đó, cơ quan thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao được bổ sung thẩm quyền thực hiện giám định âm thanh, dữ liệu điện tử, kỹ thuật số.
Dự luật cũng rút ngắn quy trình, thời hạn giám định, đổi mới cơ chế thanh toán chi phí, quy định rõ nguyên tắc độc lập trong hoạt động giám định và cách xử lý khi có kết luận giám định khác nhau.
Ngoài ra, luật sửa đổi phân cấp thẩm quyền rõ ràng hơn, quy định cụ thể việc bổ nhiệm, trưng cầu và giám định lại, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số, hình thành cơ sở dữ liệu quốc gia về giám định tư pháp kết nối giữa các cơ quan tố tụng, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân tốt hơn.
Mục tiêu xuyên suốt, theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh là nâng cao chất lượng đội ngũ, chuẩn hóa quy trình, bảo đảm tính công khai – minh bạch và khả thi, góp phần củng cố niềm tin của người dân vào công lý và hệ thống tư pháp.
Phương Liên
