Các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức phẫu thuật cấp cứu lấy dị vật xuyên vùng mặt – cổ cho người bệnh - Ảnh: VGP
Tai nạn hi hữu
Trong đêm Trung thu, một nam sinh 16 tuổi ở Nghệ An khi đi chơi cùng bạn, bị thanh sắt dài 3 mét đâm xuyên thấu từ vùng đầu, mặt qua gáy. Cây sắt ghim chặt qua vùng mặt - nơi tập trung nhiều mạch máu và dây thần kinh quan trọng, rất nguy hiểm tính mạng.
Nam sinh được đưa đến bệnh viện tuyến tỉnh tại Nghệ An. Các bác sĩ đã kịp thời cắt ngắn thanh sắt, cố định dị vật, cầm máu tạm thời, tạo điều kiện an toàn cho việc chuyển tuyến. Tuy nhiên, việc vận chuyển người bệnh vô cùng khó khăn do dị vật xuyên chéo qua đầu – cổ khiến bệnh nhân không thể nằm thẳng hoặc ngửa đầu trong suốt hành trình hơn 300 km ra Hà Nội để tránh chảy máu hay tổn thương nặng hơn.
Báo động đỏ nội viện – Cuộc phẫu thuật xuyên đêm nghẹt thở
Khi tiếp nhận tại phòng khám cấp cứu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, phần thanh sắt dài khoảng 50cm vẫn còn cắm xuyên trên mặt. Hình ảnh chụp cắt lớp cho thấy, dị vật đi từ đầu mũi xuyên qua vòm cứng, xương ổ răng hàm phải, nền cổ rồi xuyên ra sau gáy – đường đi của dị vật cực kỳ nguy hiểm có thể tổn thương mạch máu lớn, gây chảy máu ồ ạt hoặc liệt mặt vĩnh viễn.
Ngay trong đêm, bệnh viện kích hoạt báo động đỏ nội viện, huy động nhiều chuyên khoa cùng tham gia hội chẩn. Sau hội chẩn, các bác sĩ thống nhất phương án tiến hành phẫu thuật cấp cứu lấy dị vật xuyên vùng mặt – cổ.
Do dị vật đâm xuyên qua qua mặt, chèn giữa ổ miệng gây vỡ nát xương hàm và chảy máu nhiều, các bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật Hàm mặt và tạo hình đã chủ động mở khí quản kiểm soát đường thở tạo điều kiện gây mê hồi sức cho người bệnh. Ê-kip phẫu thuật tim mạch kiểm soát bó mạch cảnh phải trong khi các phẫu thuật viên Hàm mặt và tạo hình tiến hành lấy bỏ dị vật, xử lý vết thương hàm mặt của bệnh nhân.
Sức khỏe của người bệnh đang tiến triển tích cực - Ảnh: VGP
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình và thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, thanh sắt khi được rút ra phải cẩn thận từ từ từng milimet sau khi tình trạng tổn thương vùng mặt và huyết động của người bệnh đã được kiểm soát hoàn toàn.
"Không khí trong phòng mổ căng như dây đàn, chỉ một sai lệch nhỏ cũng có thể gây vỡ mạch máu lớn hoặc tổn thương thần kinh mặt của người bệnh. Các bác sĩ phẫu thuật hàm mặt – tạo hình không chỉ đảm bảo lấy dị vật an toàn, giữ được tính mạng cho người bệnh mà còn bảo tồn tối đa cấu trúc giải phẫu và chức năng vùng mặt – nơi tập trung nhiều dây thần kinh và cơ quan cảm giác quan trọng. Nhờ đó, bệnh nhân không chỉ thoát khỏi "cửa tử" mà còn có cơ hội hồi phục gần như toàn vẹn về thẩm mỹ và chức năng vận động khuôn mặt", PGS Nguyễn Hồng Hà chia sẻ.
Giành lại sự sống cho người bệnh trong gang tấc
Cứu sống trẻ 7 tuổi bị viêm cơ tim tối cấp biến chứng nhờ kỹ thuật ECMOSau hơn một giờ phẫu thuật khẩn trương, thanh sắt được lấy ra an toàn, các tổn thương hàm mặt được các bác sĩ cố định xương và xử trí triệt để vết thương, người bệnh bảo tồn được khuôn mặt và vượt qua tình huống nguy kịch trong gang tấc.
Hiện bệnh nhân tỉnh táo, vết thương khô, sức khỏe tiến triển tích cực. Các bác sĩ nhận định đây là một trường hợp "cực kỳ may mắn", vì chỉ cần thanh sắt đi lệch vài centimet là hậu quả vô cùng khôn lường.
ThS.BS Tô Tuấn Linh, Bác sĩ khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình và thẩm mỹ, thành viên kíp phẫu thuật khuyến cáo, trong trường hợp gặp tai nạn có dị vật đâm xuyên vùng cổ mặt, người dân tuyệt đối không được rút dị vật ra ngay tại hiện trường nếu không có đủ trình độ chuyên môn và cơ sở vật chất hỗ trợ, cần sơ cứu cố định tạm thời dị vật và đưa nạn nhân tới ngay cơ sở y tế có đầy đủ các chuyên khoa sâu về lĩnh vực gây mê hồi sức và phẫu thuật.
Ca bệnh hy hữu này tiếp tục chứng minh hiệu quả của mô hình phối hợp giữa y tế tuyến tỉnh và Trung ương trong cấp cứu chấn thương nặng, đa chuyên khoa. Tại tuyến tỉnh, các bác sĩ đã phản ứng nhanh, xử trí bước đầu chính xác, đảm bảo an toàn tối đa khi vận chuyển người bệnh ra Hà Nội – tạo "bước đệm sinh tử" cho ca cấp cứu.
HM
