Không gian văn hóa Việt Nam được tổ chức tại Pretoria nhân chuyến thăm chính thức của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đến Nam Phi từ ngày 14-17/9/2023 đã thể hiện sâu sắc với thông điệp "Cội nguồn, sức sống và sự tiếp nối".
Nếu như "Nguồn cội" là lời giới thiệu với bạn bè quốc tế: Chúng tôi là ai, chúng tôi từ đâu tới; "Sức sống" là lời dẫn giải cho một Việt Nam ngày nay tràn đầy năng lượng, năng động và thân thiện; thì "Sự tiếp nối" chính là lời kết mà không gian văn hóa muốn người xem hình dung về tương lai của Việt Nam qua cách ứng xử với giá trị truyền thống của thế hệ trẻ.
Trong Không gian văn hóa Việt Nam, thông điệp "Nguồn cội" được thể hiện qua các di sản văn hóa thế giới tại Việt Nam được UNESCO công nhận; trong bộ ảnh "Sức sống Việt Nam" với sự góp mặt của những lễ hội truyền thống, những sinh hoạt đời sống mang nét đặc trưng của một nền văn minh lúa nước, hay trong những bức tranh dân gian Đông Hồ…
Không chỉ có cơ hội tìm hiểu, chiêm ngưỡng các tác phẩm điển hình của dòng tranh Đông Hồ, người xem còn được trải nghiệm các công đoạn in tranh từ bản khắc gỗ lên giấy theo phương pháp truyền thống. Cùng chất liệu giấy Dó, giấy Điệp và màu sắc tự nhiên từ than lá tre, lá chàm, hoa hòe, gỗ vang… người xem sẽ được thoải mái tạo nên những bức tranh lưu niệm độc đáo để dành tặng cho người thân, bạn bè.
Theo dòng chảy hàng nghìn năm lịch sử, người Việt luôn thể hiện một sức sống mãnh liệt, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. Trong quá khứ "Sức sống Việt Nam" được bạn bè quốc tế biết đến qua thắng lợi trong các cuộc chiến chống ngoại xâm. Ngày nay sức sống ấy còn được thể hiện qua cách Việt Nam đang hồi sinh mạnh mẽ sau đại dịch. Mọi khoảnh khắc trong cuộc sống thường nhật ấy sẽ được khắc họa rõ nét qua từng bức ảnh trong triển lãm "Sức sống Việt Nam", giúp người xem cảm nhận sâu sắc hơn về một đất nước tươi đẹp, hiện đại, về những con người luôn vui vẻ, lạc quan.
Chủ đề "Sức sống" còn được tái hiện thông qua các tác phẩm tranh sơn mài khổ lớn vẽ cảnh sắc Hồ Gươm qua 4 mùa của hoạ sĩ Trần Anh Tuấn. Các bức tranh được ông giới thiệu tới bạn bè quốc tế trong Không gian văn hóa Việt Nam cùng các hoạt động tương tác, trải nghiệm. Khách tham quan được thao tác trên những vật dụng đã được họa sĩ chuẩn bị sẵn như vòng tay, vòng cổ, đồ lưu niệm được chế tạo từ chất liệu bạc thếp, vàng thếp, vỏ trai, vỏ trứng...
Những giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam đang được những người trẻ đón nhận và tiếp nối. Điều đó được thể hiện trong triển lãm trang phục truyền thống "Hành trình vàng son" của những bạn trẻ thuộc thế hệ 9X, hay sự trình diễn của những nghệ nhân đến từ làng nghề Đông Hồ, Xuân La đang tiếp bước cha ông gìn giữ các giá trị truyền thống của gia đình, dòng họ…
Triển lãm "Hành trình vàng son" trưng bày các trang phục thời Nguyễn được phục dựng bởi những người Việt trẻ luôn trân quý, khát khao tái hiện và lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống đương đại. Các mẫu hoa văn trên trang phục của các tầng lớp xã hội được tái hiện sinh động trên các mẫu trang phục trưng bày. Đi kèm theo đó là sự xuất hiện của 10 bộ trang phục cung đình và áo dài để người xem có thể mặc và chụp ảnh, ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong Không gian văn hóa.
Cùng trải nghiệm chụp ảnh với cổ phục, hoạt động nặn tò he cũng tạo nên nhiều sự bất ngờ cho khách tham quan. "Hành trang" mà nghệ nhân Đặng Đình Thường mang tới Nam Phi là một số hình mẫu trưng bày mang tính biểu tượng cho "quốc gia cầu vồng" như hươu cao cổ, thổ dân, hoa protea, hoa phượng tím… Khách mời được sử dụng các loại nguyên liệu từ gạo nếp trộn lẫn phẩm màu để nặn thành những con vật theo ý thích và mang về nhà như một món quà lưu niệm dành cho các bạn nhỏ trong gia đình.
Có thể thấy, một không gian văn hóa đậm "chất" Việt đã được tổ chức công phu tại Nam Phi trong chuỗi sự kiện "Ngày Việt Nam ở nước ngoài năm 2023". Ban tổ chức kỳ vọng với sự xuất hiện của các nhân tố mới sẽ tạo điểm nhấn khác biệt về một nền văn hóa Việt Nam có bề dày truyền thống vẫn đang tiếp tục vươn lên mạnh mẽ bằng sức sống tươi trẻ, hiện đại.
D.Anh
