Như là một sự tình cờ, tốt nghiệp ra trường, tôi được phân công về giảng dạy nơi vùng đất đã làm nên bối cảnh cho “Dòng sông thơ ấu”. Tôi đi xuồng dọc bờ sông Tiền, ghé thăm Cù Lao Giêng, Cột Dây Thép, Chợ Thủ - Những địa danh trong tác phẩm mà tôi say mê từ ngày còn ngồi trên ghế nhà trường.
Vào những ngày cuối tuần, rong ruổi trên con đường về nhà, tôi mường tượng rằng: Chính con đường này ngày xưa những nhân vật trong tác phẩm đã đi qua. Hầu như những gì nhà văn viết trong tác phẩm tôi đều được, chỉ riêng có một thứ mất đi. Đó là xe ngựa! Giá như còn những xe ngựa lọc cọc gõ nhịp trên con đường này thì sự tưởng tượng của tôi thật trọn vẹn và thi vị.
Nói không quá lời, chính những trang viết mộc mạc nhưng đầy cảm xúc của nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã gieo vào lòng tôi tình yêu quê hương đất nước và niềm đam mê du lịch để khám phá thêm những điều mới lạ chung quanh mình.
Kể từ đó, khi đọc những tác phẩm văn học, tôi luôn ghi nhớ những địa danh, sự kiện và khi có dịp thì đi đến đó để có trải nghiệm thú vị từ những gì mình đã đọc từ trang sách. Tôi đến tận vùng Thất Sơn, hòn Cổ Tro… mà nhớ đến những truyện ngắn trong “Hương rừng Cà Mau” của Sơn Nam; “Cây huê xà”, “Hòn Cổ Tron”…
Rồi đi phượt theo những trang văn “Đất rừng phương Nam” của Đoàn Giỏi. Sau đó nữa là những ngày rong ruổi trên cung đường miền Trung gió cát cùng “Tuấn”, “Chàng trai nước Việt” của Nguyễn Vỹ. Văn học là cuộc sống. “Du lịch cùng văn học” là một ý tưởng hay cho các công ty du lịch.
Với những tour như thế, hướng dẫn viên không chỉ có kiến thức sâu rộng về những phong tục tập quán mà còn là người biết cảm thụ văn học thật sâu sắc, tinh tế cũng như phải chịu khó tích lũy vốn kiến thức về thực tế và cuộc sống để có thể giới thiệu đến khách du lịch cái hay, cái đẹp hay những giá trị nổi bật thể hiện trong tác phẩm liên quan đến vùng đất, con người mà họ đang trải nghiệm.
Trong điều kiện hiện nay, việc thiết kế những tour du lịch như thế không khó. Các nhà tổ chức có thể dựa trên nội dung của những tác phẩm văn học hay giai đoạn sáng tác của tác gia nổi tiếng mà thiết kế nên những chương trình du lịch với các dấu ấn đặc trưng theo bối cảnh văn học.
Một chuyến du lịch về thăm làng Đại Hoàng của nhà văn Nam Cao để biết được bối cảnh làng Vũ Đại ngày xưa của Chí Phèo, Bá Kiến, Lão Hạc và sau đó thưởng thức món cháo hành của Thị Nở thì thật là tuyệt! Với các bạn trẻ, một tour du lịch vòng quanh Sài Gòn cùng nhà văn Lê Văn Nghĩa để biết được những địa danh xưa gắn liền với hai tác phẩm nổi tiếng của ông - “Mùa hè năm Petrus”, “Chú chiếu bóng”, “Nhà ảo thuật”, “Tay đánh bài” và “Tụi con nít xóm nhỏ Sài Gòn năm ấy” thì thật là thú vị!
Minh họa/INT
Một sự liên tưởng độc đáo khi du khách cầm trên tay “Thương nhớ mười hai” của Vũ Bằng hay “Hà Nội băm sáu phố phường” của Thạch Lam khi tham gia tour du lịch ẩm thực nơi Thủ đô văn hiến thì hay biết mấy! Rất là tuyệt nếu biết tận dụng lợi thế của Trung tâm Quốc tế khoa học giáo dục liên ngành (International Centre for Interdisciplinary Science and Education - ICISE) cùng với khai thác loại hình du lịch kết hợp các sự kiện, triển lãm, hội thảo, khoa học (MICE - Metting, incentives, conferencing, exhibitions) và những câu chuyện văn chương vùng Bình Định.
Quanh bán kính của ICISE là các địa danh thắng cảnh của Bình Định như: Gềnh Đá Đĩa, đầm Ô Loan, tháp Bánh Ít, thành cổ Hoàng Đế… Một buổi chiều lộng gió tận hưởng không khí trong lành bên bờ biển, thưởng thức đặc sản địa phương và nghe kể câu chuyên về Tây Sơn tam kiệt, nữ tướng Bùi Thị Xuân hay để biết thêm một Văn Cao không những là nhạc sĩ mà còn là thi sĩ với những vần thơ tuyệt tác khi lần đầu tiên đến Bình Định và nhìn thấy tháp Chàm “Từ trời xanh/ Rơi/ Vài giọt tháp Chàm”… là những trải nghiệm lí thú và thi vị với những người làm công tác khoa học suốt ngày cứ mải mê với con số, thí nghiệm khô khan.
Mỗi địa danh xét cho cùng là một thương hiệu, chỉ thu hút khách khi có, khi biết tạo cho mình bản sắc với những điểm nhấn trên bản đồ du lịch. Hãy bỏ công tìm kiếm, sáng tạo bởi vì trong sự vật này có thể đang tiềm ẩn nhiều cái khác.
Ý tưởng có khả thi hay không nếu những người làm du lịch mạnh dạn thay đổi tư duy theo hướng tích cực để tìm những hướng đi mới mẻ cho ngành công nghiệp du lịch nước ta chứ đừng nên mãi quanh quẩn với lối mòn đã hình thành bấy lâu nay.
