Tập đoàn năng lượng nhà nước Ba Lan Orlen vừa công bố Włocławek – một thành phố nằm ở miền Trung đất nước và ngay trung tâm châu Âu – sẽ là địa điểm xây dựng lò phản ứng hạt nhân module nhỏ (SMR) tiên tiến đầu tiên của "cựu lục địa", sử dụng công nghệ BWRX-300 tiên tiến.
Đây là bước tiến quan trọng trong chiến lược chuyển đổi năng lượng của Ba Lan, hướng tới giảm phụ thuộc vào than đá và chuyển sang nguồn năng lượng sạch hơn.
"Nhà máy điện hạt nhân module nhỏ BWRX-300 đầu tiên của châu Âu sẽ được xây dựng tại Ba Lan: Chúng tôi đang xây dựng nguồn năng lượng của tương lai", Chủ tịch Hội đồng quản trị Orlen, Ireneusz Fąfara, phát biểu trong một thông cáo báo chí.
Theo thông báo hôm 28/8, Orlen và Synthos Green Energy đã ký thỏa thuận thành lập liên doanh Orlen Synthos Green Energy (OSGE), trong đó mỗi bên nắm giữ 50% cổ phần.
Liên doanh này được cấp quyền truy cập đầy đủ vào công nghệ BWRX-300 do GE Vernova Hitachi Nuclear Energy (GEVH) của Mỹ phát triển. Công nghệ này được đánh giá là tiên tiến nhất trong lĩnh vực SMR trên toàn cầu.
Lò phản ứng BWRX-300 có công suất 300 MW, sử dụng hệ thống làm mát bằng nước và các tính năng an toàn thụ động, dựa trên thiết kế lò phản ứng nước sôi ESBWR đã được cấp phép bởi Ủy ban Quản lý Hạt nhân Mỹ (NRC).
Lò phản ứng BWRX-300 SMR đầu tiên đang được xây dựng tại Darlington, phía Đông Toronto, Canada. Đây là dự án tham khảo cho dự án điện hạt nhân module nhỏ ở Ba Lan. Ảnh: Nuc Net
Orlen nhấn mạnh rằng việc tiếp cận công nghệ này sẽ đưa liên doanh OSGE, và qua đó là Orlen, trở thành một trong những đơn vị tiên phong trong triển khai SMR trên toàn cầu.
Dự án tại Włocławek dự kiến là bước khởi đầu, với kế hoạch xây dựng ít nhất 2 lò SMR, đạt tổng công suất 0,6 GW, và đi vào hoạt động trước năm 2035. Một công ty con do Orlen kiểm soát sẽ chịu trách nhiệm xây dựng nhà máy.
Việc xây dựng lò SMR tại Włocławek là một phần trong kế hoạch lớn hơn của Ba Lan nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào than đá – loại nhiên liệu chiếm phần lớn trong cơ cấu năng lượng của quốc gia Đông Âu này.
Theo báo cáo của tổ chức Forum Energii, năm 2019, Ba Lan tiêu thụ tới 87% lượng than đá dùng trong hộ gia đình trên toàn Liên minh châu Âu. Để thay đổi thực trạng này, vào năm 2023, Ba Lan đã phê duyệt kế hoạch xây dựng 24 lò SMR tại 6 địa điểm, trong đó Włocławek là một trong những địa điểm được chọn sau quá trình khảo sát địa chất.
Ngoài Włocławek, các địa điểm khác từng được xem xét bao gồm Ostrołęka, Stawy Monowskie, Dąbrowa Górnicza, Nowa Huta và Đặc khu kinh tế Tarnobrzeg.
Bộ Môi trường và Khí hậu Ba Lan đã cấp quyết định nguyên tắc cho 6 nhà máy vào tháng 12/2023, và đến tháng 2/2025, Tổng cục Bảo vệ Môi trường Ba Lan đã phê duyệt phạm vi báo cáo môi trường cho các dự án tại Włocławek và Ostrołęka.
Minh Đức (Theo Euronews, WNN)
