Bình nóng lạnh (máy nước nóng gián tiếp) là thiết bị quen thuộc trong nhiều gia đình Việt Nam. Tuy nhiên, câu hỏi thường gặp là: nên bật bình nóng lạnh liên tục 24/24, hay chỉ bật trước khi sử dụng để vừa đảm bảo an toàn vừa tiết kiệm điện năng?
1. Cách hoạt động của bình nóng lạnh
Bình nóng lạnh gián tiếp thường có dung tích 15–30 lít, hoạt động bằng cách đun nước đến mức nhiệt đã cài đặt (khoảng 60–70°C). Khi nước nguội dần, rơ-le tự động kích hoạt để làm nóng trở lại. Nhờ lớp cách nhiệt, nước có thể giữ ấm trong vài giờ, nhưng vẫn có sự hao nhiệt nhất định.
Công suất phổ biến: 1.500–2.500W.
Thời gian làm nóng ban đầu: 15–30 phút (tùy dung tích).
Điện năng tiêu thụ: Trung bình 1–1,5 kWh cho một lần làm nóng đầy bình.
2. Bật bình liên tục 24/24: Tiện nhưng có thể lãng phí
Ưu điểm lớn nhất của việc bật bình liên tục là luôn có nước nóng sẵn để sử dụng. Điều này phù hợp với gia đình đông người, nhu cầu tắm rửa, rửa mặt diễn ra cả ngày.
Tuy nhiên, nhược điểm là:
Điện năng hao phí: Dù lớp cách nhiệt tốt, nước vẫn nguội dần, khiến máy phải tự động làm nóng nhiều lần trong ngày, ngay cả khi không dùng.
Tuổi thọ thiết bị giảm: Việc làm nóng – giữ nhiệt liên tục có thể khiến thanh đốt nhanh hỏng, đóng cặn sớm.
Nguy cơ an toàn: Dù hiếm, nhưng bật liên tục có thể làm tăng rủi ro chập cháy hoặc hỏng rơ-le.
3. Chỉ bật khi cần dùng: Tiết kiệm hơn, nhưng bất tiện
Nhiều chuyên gia khuyến nghị chỉ nên bật bình trước khi sử dụng khoảng 15–30 phút, sau đó tắt đi. Cách này giúp:
Giảm điện năng tiêu thụ đáng kể, vì máy chỉ hoạt động khi cần thiết.
Kéo dài tuổi thọ thanh đốt và bình chứa.
An toàn hơn khi gia đình vắng nhà hoặc ban đêm.
Nhược điểm là phải chờ nước nóng, bất tiện nếu có nhu cầu sử dụng gấp.
4. Nên chọn phương án nào?
Việc lựa chọn phụ thuộc vào thói quen và nhu cầu sử dụng của từng gia đình:
Gia đình ít người, nhu cầu tắm cố định: Nên bật bình trước khi dùng rồi tắt đi – đây là cách tiết kiệm điện nhất.
Gia đình đông người, dùng liên tục: Có thể bật bình trong những khung giờ cao điểm sử dụng (sáng, tối). Tránh bật cả ngày khi không có ai ở nhà.
Người bận rộn, không muốn chờ đợi: Có thể để chế độ bật liên tục, nhưng nên chọn bình có công nghệ tiết kiệm điện (ECO, hẹn giờ, giữ nhiệt tốt) để hạn chế hao phí.
5. Mẹo tiết kiệm điện khi dùng bình nóng lạnh
Chọn dung tích phù hợp: Gia đình 2–3 người chỉ cần 15 lít, 4–5 người nên chọn 20–30 lít. Bình quá lớn sẽ tốn điện hơn.
Điều chỉnh nhiệt độ hợp lý: Đặt ở mức 50–60°C là đủ dùng, vừa tiết kiệm điện, vừa hạn chế cặn bám.
Bảo trì định kỳ: Vệ sinh, thay thanh magie chống cặn mỗi 1–2 năm để tăng hiệu suất và tuổi thọ.
Tắt bình khi đi vắng dài ngày: Tránh lãng phí và rủi ro sự cố điện.
Không có một đáp án duy nhất cho việc "bật liên tục hay chỉ bật khi dùng". Tuy nhiên, nhìn chung, chỉ bật khi cần vẫn là lựa chọn tiết kiệm điện và an toàn hơn trong đa số trường hợp. Các gia đình có nhu cầu sử dụng thường xuyên có thể kết hợp thêm bình có chế độ Eco hoặc hẹn giờ, để cân bằng giữa tiện lợi và chi phí điện năng.
