Điều kiện nghiêm ngặt về tiêu thụ nhiên liệu
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) mới không chỉ áp dụng ưu đãi cho xe hybrid sạc ngoài (PHEV) như trước mà còn mở rộng cho cả xe hybrid tự sạc (HEV). Tuy nhiên, để được hưởng mức thuế ưu đãi 70%, xe hybrid phải đáp ứng một điều kiện then chốt: Mức tiêu thụ nhiên liệu (lít xăng/100km) không được vượt quá 70% mức tiêu thụ trung bình của xe chạy xăng cùng loại, căn cứ theo phân nhóm dung tích xi-lanh.
Để được hưởng mức thuế ưu đãi 70%, xe hybrid phải đáp ứng một điều kiện then chốt: Mức tiêu thụ nhiên liệu (lít xăng/100km) không được vượt quá 70% mức tiêu thụ trung bình của xe chạy xăng cùng loại, căn cứ theo phân nhóm dung tích xi-lanh.
Bộ Tài chính đã giao Bộ Xây dựng trách nhiệm phân loại và công bố công khai định mức tiêu thụ xăng trung bình của từng loại xe xăng thuần túy trên Cổng Thông tin điện tử. Theo dự kiến, lần công bố đầu tiên sẽ diễn ra trước ngày 31/12/2025, tạo cơ sở xác định xe đủ điều kiện hưởng ưu đãi. Định kỳ hàng năm, trước ngày 31/3, danh sách này sẽ được cập nhật.
Phương pháp tính toán mức trung bình
Việc xác định mức tiêu thụ xăng trung bình sẽ dựa trên dữ liệu các kiểu loại xe cùng dung tích xi-lanh đang bán trên thị trường.
"Ví dụ, để tính giá trị tiêu thụ xăng trung bình của các loại xe dung tích từ 1.5L trở xuống sẽ lấy mức tiêu thụ nhiên liệu của toàn bộ các xe xăng thường có dung tích xi-lanh từ 1.5L trở xuống chia trung bình. Sau đó, lấy mức tiêu thụ nhiên liệu của xe hybrid so sánh với mức chung đó. Nếu xe không vượt quá 70% mức tiêu thụ trung bình sẽ đủ điều kiện được hưởng ưu đãi thuế TTĐB", một thành viên tiểu ban kỹ thuật, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) giải thích.
Đại diện Trung tâm Thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (NETC) cho biết tiêu chí so sánh chính thức sẽ căn cứ vào thông tin mức tiêu thụ nhiên liệu trên giấy chứng nhận của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Các xe con sẽ được so sánh với xe xăng cùng loại (cùng địa chỉ sản xuất/lắp ráp, cùng loại phương tiện, cùng thể tích xi-lanh) có dữ liệu trong vòng 3 năm gần nhất. "Ví dụ xe Honda CR-V dung tích 1.5L và xe hybrid cùng dung tích 1.5L được so sánh. Nếu bản hybrid có mức tiêu thụ không vượt quá 70% so với bản thường thì được ưu đãi thuế. Còn nếu loại xe nào mới mà trước đây chưa từng có ở Việt Nam thì so sánh với mức trung bình của nhóm xe theo dung tích xi-lanh." Tuy nhiên, đại diện NETC cũng lưu ý rằng các loại xe trên 9 chỗ ngồi hiện chưa có mức tiêu thụ nhiên liệu để so sánh do thiếu số liệu.
Giá xe giảm, lợi ích kinh tế hấp dẫn hơn
Việc giảm thuế TTĐB không chỉ trực tiếp kéo giảm thuế này mà còn dẫn đến việc giảm thuế VAT, khiến giá lăn bánh cuối cùng của xe hybrid giảm đáng kể.
Toyota Camry 2024 ở Việt Nam có 3 phiên bản, trong đó 2 phiên bản sử dụng động cơ hybrid bao gồm HEV Mid giá 1,46 tỉ đồng và HEV Top giá 1,53 tỉ đồng.
Đại diện một hãng xe phân tích: Nếu một mẫu xe HEV 1.500cm3 nhập khẩu có giá trị 500 triệu đồng sau thuế nhập khẩu, khi được ưu đãi thuế TTĐB 70%, mức thuế này sẽ giảm khoảng 52,5 triệu đồng. Sau khi cộng VAT, giá xe có thể giảm gần 60 triệu đồng so với mức giá phải chịu nếu không được ưu đãi. Đại diện này cũng khẳng định: "Giá xe hybrid chắc chắn sẽ giảm, song giảm bao nhiêu còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Có xe sẽ giảm nhiều và có xe giảm ít."
Phó giáo sư, Tiến sĩ Đàm Hoàng Phúc, Đại học Bách khoa Hà Nội, nhận định việc giảm thuế sẽ tạo ra bước ngoặt quyết định. "Xe hybrid khi được ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt, nếu giá bán không còn chênh cao hơn nhiều so với xe sử dụng động cơ đốt trong thông thường cùng kiểu loại thì khả năng cao người dân sẽ chọn mua xe hybrid nhiều hơn. Các hãng như Toyota hay Honda quyết định sản xuất xe hybrid tại Việt Nam dường như để đón đầu nhu cầu này."
Mặc dù hiện tại giá xe hybrid cao hơn xe thuần xăng khoảng 100 triệu đồng, xét về lâu dài, hiệu quả kinh tế vẫn đáng kể. Với chế độ bảo hành pin và mô-tơ điện kéo dài (khoảng 7 năm và 150.000km) và chi phí bảo dưỡng chỉ thêm phần vệ sinh hệ thống làm mát pin, người dùng có thể hoàn toàn yên tâm. Hơn nữa, xe hybrid còn giúp người sở hữu yên tâm di chuyển trong các vùng phát thải thấp (LEZ) do đáp ứng tiêu chuẩn khí thải từ mức 4 trở lên.
