Loại quả này là sầu riêng. Trong những ngày qua, sầu riêng của nước ta gặp khó khi xuất khẩu sang Trung Quốc vì thị trường tỷ dân yêu cầu có một loại giấy. Đó là giấy kiểm định chất vàng O.
Hiện nay, ở nước ta đã có 7 trung tâm xét nghiệm chất vàng O được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận có đủ điều kiện. Hơn nữa, những lô hàng sầu riêng của Việt Nam đạt chuẩn yêu cầu cũng đã được thông quan. Do đó, không có tình trạng ùn tắc khi làm thủ tục thông quan những lô hàng sầu riêng tại cửa khẩu.
Các trung tâm của Việt Nam đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O hiện có khả năng xét nghiệm khoảng 100 mẫu/ trung tâm/ ngày. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang hoàn tất thủ tục để đề nghị phía Trung Quốc công nhận thêm 6 phòng thí nghiệp, từ đó đáp ứng nhu cầu về kiểm nghiệm chất vàng O của các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng.
Vì sao Trung Quốc yêu cầu kiểm định chất vàng O?
Sầu riêng của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc phải có giấy chứng nhận về kiểm định chất vàng O. Ảnh minh họa
Trước đó, vào ngày 9/1, Trung Quốc có thông báo về việc tiến hành áp dụng quy định những lô hàng sầu riêng của Thái Lan và Việt Nam phải có thêm giấy chứng nhận kiểm định chất vàng O. Quy định này được áp dụng từ ngày 10/1. Từ ngày 10/1, Trung Quốc sẽ tạm dừng nhập khẩu với nông sản của các quốc gia không đạt chuẩn kỹ thuật về an toàn, vệ sinh thực phẩm.
Phía Trung Quốc cũng yêu cầu những phòng xét nghiệm chất vàng O phải được quốc gia này phê duyệt. Trên thực tế, yêu cầu đột ngột này được đưa ra sau khi Trung Quốc phát hiện lô hàng sầu riêng từ Thái Lan có dư lượng chất vàng O vào cuối năm 2024.
Ngay sau khi nhận được thông tin về yêu cầu mới này, ngày 9/1, Cục Bảo vệ thực vật, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã tiến hành phối hợp cùng với cơ quan liên quan để gửi sang Trung Quốc danh sách những phòng thí nghiệm của nước ta có đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O nhằm đề nghị phê duyệt. Đến sáng 10/1, đơn vị này cũng tiến hành họp khẩn với các doanh nghiệp và các địa phương để thông báo và phổ biến về quy định mới của Trung Quốc.
Kết quả, ngày 17/1, Trung Quốc mới phê duyệt danh sách gồm 7 phòng xét nghiệm của Việt Nam. Do đó, việc kiểm nghiệm chất vàng O không thể tiến hành trước ngày 17/1. Điều này cũng có nghĩa là việc xuất khẩu sầu riêng của nước ta đã phải tạm dừng kể từ ngày 10/1. Hơn nữa, yêu cầu mới từ phía Trung Quốc cũng khiến cho nhiều doanh nghiệp không kịp thích nghi, nhất là khi quốc gia này chưa phê duyệt các phòng kiểm định nên việc xuất khẩu sầu riêng gặp khó khăn.
Cụ thể là có không ít container sầu riêng của Việt Nam buộc phải quay đầu để cấp đông hoặc tiêu thụ nội địa để giảm tổn thất. Theo các chuyên gia, mỗi container sầu riêng ước tính có giá trị 3 tỷ đồng nên việc dẫn tới thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu sầu riêng chủ lực của Việt Nam. Ảnh minh họa
Chất vàng O là gì?
Theo các chuyên gia, vàng O là một chất nguy hiểm đối với sức khỏe của con người. Do đó, theo thông lệ quốc tế, quốc gia nhập khẩu hoàn toàn có căn cứ để áp dụng các biện pháp khẩn cấp trong trường hợp này.
Vàng O hay còn gọi là Auramine O, với tên hóa học là Diarylmethane. Theo các chuyên gia y tế, trong vàng O có một dạng huỳnh quang và hạt mạ vàng dễ tan trong nước và cồn.
Trên thực tế, vàng O chỉ được dùng trong công nghiệp, cụ thể là sử dụng để nhuộm vải, giấy hay quét tường. Vàng O không được phép sử dụng trong thực phẩm hoặc làm chất phụ gia trong nguyên liệu thô.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vàng O vào danh mục chất gây ung thư, với mức độ 2B. Tại Trung Quốc, vàng O bị cấm dùng trong thực phẩm kể từ năm 2008.
Ngoài ra, vàng O được coi là chất độc hại với cơ thể của sinh vật nói chung. Đặc biệt, vàng O đã bị Tổ chức Ung thư thế giới (IARC) xếp vào chất gây ung thư nhóm 3. Điều này tức là vàng O có khả năng gây ung thư cao.
Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng mang về cho Việt Nam đạt kỷ lục 3,3 tỷ USD. Trong đó, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất, với tỷ trọng chiếm hơn 90% giá trị.
