Sáng 22/10, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).
Bàn về nội dung này, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương - Phó Trưởng đoàn chuyên trách đoàn Khánh Hòa - đề nghị quan tâm hơn đến việc luật hóa các quy định về quyền lợi của hành khách, nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không. Việc bảo vệ hành khách chính là bảo vệ uy tín quốc gia, nâng cao hình ảnh Việt Nam.

Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương. (Ảnh: Quốc hội).
Đại biểu đề nghị quy định rõ quyền được thông tin, hỗ trợ, bồi thường trong các trường hợp chậm, hủy chuyến, mất hành lý; Luật hóa trách nhiệm công khai về giá vé, phụ thu, điều kiện hoàn vé, tránh ẩn phí.
Cùng quan điểm, đại biểu Trần Đình Chung (đoàn Đà Nẵng) cho rằng cần luật hóa việc bồi thường cho khách hàng trong các trường hợp chậm chuyến, hủy chuyến. Theo đó, cần quy định rõ việc bồi thường cho khách hàng trong các trường hợp chậm chuyến, lỡ chuyến không phải do lỗi của khách hàng, không đến từ các trường hợp bất khả kháng (thiên tai, dịch họa), mà lỗi đến từ nhà quản lý, khai thác tàu bay.
“Thông báo chậm chuyến do máy bay về chậm, lý do khai thác… đây không phải là của lỗi khách hàng mà là lỗi của đơn vị quản lý và sử dụng tàu bay. Cần quy định rõ, minh bạch trong việc bồi thường cho khách hàng. Ví dụ trễ bao nhiêu thời gian thì phải bồi thường cần quy định trong các thông tư, nghị định hướng dẫn”, ông Chung nêu quan điểm.
Trong khi đó, lý giải về tình trạng chậm, hủy chuyến, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, hiện nay, mỗi chuyến bay trung bình chậm từ 15 phút đến 1 tiếng dẫn đến tiêu hao nhiên liệu vô cùng lớn. Nguyên nhân chủ yếu là do hạ tầng sân bay chưa đạt chuẩn quốc tế.
Bộ trưởng Trần Hồng Minh lấy ví dụ, sân bay Nội Bài, Tân Sơn Nhất đến nay hệ thống đường băng vẫn chưa đảm bảo khoảng cách tiêu chuẩn (tối thiểu 1.350m giữa đường cất và hạ cánh). Đối với sân bay Long Thành đang được xây dựng đã khắc phục được tình trạng này, đáp ứng đúng tiêu chuẩn quốc tế, theo hướng hiện đại.
Góp ý cho dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), đại biểu Lê Hữu Trí (đoàn Khánh Hòa) cho rằng việc thay thế luật là hết sức cần thiết để đáp ứng yêu cầu phát triển mới.
Đáng chú ý, nêu thực trạng hủy chuyến, hoãn chuyến bay liên tục, ông Trí cho rằng điều này không chỉ gây phiền phức, lãng phí thời gian, tiền bạc cho hành khách và xã hội mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia. " Delay liên tục, thời gian delay còn quá thời gian phải bay đi, làm tăng chi phí xã hội ", đại biểu Trí nhận định.
Ông Trí cũng chỉ ra vấn đề nữa trong ngành hàng không hiện nay, đó là tình trạng quá nhiều sân bay và quy hoạch chưa hợp lý. " Có tỉnh thậm chí có đến 2 sân bay, tới đây còn có tỉnh có 3 sân bay", đại biểu dẫn chứng.
Theo ông, những tỉnh chỉ cách nhau một khoảng cách ngắn nhưng đều có sân bay, trong khi có thể sử dụng các phương tiện giao thông khác hiệu quả hơn, vấn đề này cần được xem xét lại trong quy hoạch tổng thể quốc gia để tránh lãng phí nguồn lực.

Đại biểu Quốc hội Lê Hữu Trí. (Ảnh: Quốc hội).
Cũng theo đại biểu này, danh xưng "sân bay quốc tế" chưa tương xứng với thực tế. Nhiều sân bay quy mô nhỏ, hạ tầng hạn chế (đường băng ngắn, nhà ga nhỏ hẹp) nhưng lại được gọi là sân bay quốc tế. Vì thế, đại biểu đề nghị cần có tiêu chuẩn rõ ràng cho sân bay quốc tế, nâng cao chất lượng dịch vụ và cơ sở vật chất để tương xứng với tên gọi, tránh tình trạng "quốc tế hóa" một cách hình thức.
Sửa Luật để tạo động lực phát triển
Trước đó, trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, việc xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực hàng không dân dụng.
Đồng thời, tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực hàng không dân dụng; khắc phục những vướng mắc, bất cập; đề xuất giải quyết các vấn đề mới, vấn đề phát sinh; khơi thông các điểm nghẽn, tạo ra động lực mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, đảm bảo quốc phòng - an ninh.
Theo Bộ trưởng, dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) đã tập trung sửa đổi quy định về Nhà chức trách hàng không và nhà chức trách an ninh hàng không để phân định rõ thẩm quyền trong công tác quản lý.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh. (Ảnh:Quốc hội).
Đồng thời sửa đổi quy định quản lý, khai thác tàu bay và xuất khẩu tàu bay; tổ chức, sử dụng và khai thác vùng trời, quản lý hoạt động bay; hoạt động hàng không chung, hàng không chuyên dùng và vận chuyển hàng không thương mại, nhân viên hàng không.
Các nội dung sửa đổi này nhằm tuân thủ điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nâng cao chỉ số tín nhiệm của quốc gia trên trường quốc tế; đáp ứng yêu cầu an toàn, liên tục, điều hòa và hiệu quả, tuân thủ quy định về quản lý, sử dụng, bảo vệ vùng trời, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia.
Mặt khác để bảo vệ quyền lợi của hành khách; giảm tình trạng chậm chuyến , hủy chuyến, nâng cao chất lượng dịch vụ; tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động hàng không chung, phát triển mạnh việc khai thác vùng trời tầm thấp, phục vụ phát triển kinh tế xã hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. (Ảnh: Quốc hội).
Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết thêm, dự thảo Luật đã bãi bỏ các nội dung: quy hoạch vùng thông báo bay; tạm giữ tàu bay, khám xét tàu bay; đăng ký các quyền đối với tàu bay; quy định kinh doanh dịch vụ bảo đảm hoạt động bay khỏi danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện để phù hợp với quy định của pháp luật về đầu tư…
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành quy định về đầu tư xây dựng cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không tại Điều 30.
Quy định trên sẽ tạo hành lang pháp lý để huy động các nguồn lực ngoài Nhà nước tham gia đầu tư, khai thác cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không, vừa phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, vừa tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh.
Mặt khác sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, mở rộng, bảo trì, khai thác công trình tại cảng hàng không trên đất quốc phòng, an ninh.
Về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp cảng hàng không, Ủy ban tán thành quy định cho phép doanh nghiệp cảng hàng không được chủ động trong việc tổ chức đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo, mở rộng cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không theo quy hoạch để bảo đảm tính kịp thời, đồng bộ, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế và nâng cao hiệu quả khai thác cảng hàng không.