Công bố 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2023

Thực hiện Quyết định số 3465/QĐ-BVHTTDL ngày 14/11/2023 của Bộ trưởng Bộ VHTTDL về việc tổ chức bình chọn 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2023, Báo Văn hóa - cơ quan ngôn luận của Bộ VHTTDL đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức bình chọn 10 sự kiện VHTTDL tiêu biểu năm 2023 với sự tham dự của đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ… thuộc Bộ VHTTDL và 80 nhà báo theo dõi lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình đến từ 60 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Tại cuộc họp báo, các nhà báo đã tham gia bình chọn trực tiếp; đồng thời, Ban Tổ chức đã phát động bình chọn trực tuyến tại địa chỉ: http://sukienvhttdl.bvhttdl.gov.vn trên Cổng thông tin điện tử của Bộ VHTTDL; trên Báo Văn hoá điện tử và Báo điện tử Tổ quốc. Thời gian bình chọn từ 8h ngày 5/12/2023 đến 17h ngày 7/12/2023.

Dưới đây là 10 sự kiện VHTTDL tiêu biểu được tổng hợp từ hai hình thức bình chọn.

1. Kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về Văn hóa Việt Nam 

Đề cương về văn hóa Việt Nam ra đời năm 1943 có ý nghĩa lịch sử hết sức to lớn. Sau 80 năm, các luận điểm, quan điểm trong bản Đề cương vẫn tiếp tục được Đảng sáng tạo, khẳng định và hiện thực hóa. Những thành quả mà nền văn hóa Việt Nam có được hôm nay đều dựa trên các quan điểm từ bản Đề cương này.

Chuỗi hoạt động nhân kỷ niệm 80 năm ra đời bản đề cương về văn hóa Việt Nam đã được Bộ VHTTDL chủ trì, phối hợp cùng các ban, bộ, ngành và địa phương tổ chức nhằm nhìn lại và tiếp tục phát huy giá trị lịch sử, giá trị thực tiễn của bản đề cương. Điểm nhấn là Hội thảo khoa học quốc gia "80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943-2023) - Khởi nguồn và động lực phát triển" do Bộ VHTTDL, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức.

Cùng với đó, Tuần phim kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam được tổ chức trên phạm vi toàn quốc. Triển lãm ảnh cùng chủ đề góp phần làm phong phú các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về sự kiện 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam. Lễ kỷ niệm và Chương trình nghệ thuật với chủ đề Đề cương Văn hóa Việt Nam-Những dấu ấn lịch sử để lại nhiều dấu ấn đặc biệt nhân dịp kỷ niệm trọng đại của dân tộc.

2. Lần đầu tiên tổ chức sự kiện "Tuyên dương 78 gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc năm 2023" và Hội nghị cán bộ văn hóa toàn quốc  

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống ngành văn hóa (28/8/1945 – 28/8/2023), lần đầu tiên, Bộ VHTTDL tổ chức Hội nghị Tuyên dương gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc năm 2023, tôn vinh 78 gương điển hình có nhiều đóng góp trong các lĩnh vực phát triển của toàn ngành. Có thể nói đây là một Hội nghị có ý nghĩa quan trọng, tạo động lực đối với đội ngũ cán bộ ngành VHTTDL. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gửi thư chúc mừng Hội nghị, động viên đội ngũ cán bộ toàn ngành tiếp tục cố gắng, nỗ lực phấn đấu để đạt được những thành tựu mới. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và có bài phát biểu quan trọng tại Hội nghị. 

Hội nghị Tuyên dương gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa toàn quốc năm 2023 là dịp để đánh giá phong trào thi đua của ngành VHTTDL thời gian qua; đánh giá quá trình triển khai thực hiện 6 nhiệm vụ, 4 giải pháp để xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong thời kỳ mới theo Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021. Đồng thời là dịp để biểu dương, khen thưởng, tôn vinh những gương điển hình tiêu biểu của ngành trong hoạt động tham mưu, quản lý, tổ chức, thực hiện các hoạt động văn hóa trên toàn quốc.

Cũng trong dịp kỷ niệm 78 năm ngày thành lập ngành, Bộ VHTTDL đã lần đầu tiên tổ chức Hội nghị Cán bộ văn hóa toàn quốc. Hơn 1.000 cán bộ làm công tác văn hóa đã tham dự Hội nghị để gặp gỡ, cùng nhìn lại chặng đường đã đi qua và nhận diện các mô hình tiêu biểu trong xây dựng môi trường văn hóa cơ sở nhằm nhân rộng, lan tỏa trong đời sống xã hội.

 3. Công nghiệp văn hóa có nhiều thành tựu nổi bật. Hội An, Đà Lạt được công nhận Thành phố sáng tạo của UNESCO  

Trong dịp kỷ niệm Ngày Các thành phố thế giới (31/10/2023), Tổng Giám đốc UNESCO đã ký Quyết định công nhận Đà Lạt và Hội An chính thức gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO (UCCN).

Đối với Đà Lạt, trở thành Thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực âm nhạc là một tin vui ý nghĩa trong bối cảnh năm 2023, thành phố kỷ niệm 130 năm hình thành và phát triển. Thành phố mong muốn bên cạnh du lịch, tiềm năng của các ngành công nghiệp văn hóa, đặc biệt là âm nhạc sẽ đóng vai trò cốt lõi để thúc đẩy hội nhập quốc tế, phát triển đô thị bền vững, gắn kết các nhóm xã hội, dân tộc và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Trong khi đó, với nguồn vốn văn hóa giàu có, đa dạng, độc đáo được kết tinh từ lịch sử hàng trăm năm, là điểm giao thoa của nhiều nền văn hóa, Hội An được coi là nơi nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo của cộng đồng.

Như vậy, sau khi Hà Nội trở thành Thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực thiết kế vào năm 2019, giờ đây Việt Nam cùng lúc có thêm một Thành phố sáng sáng tạo âm nhạc và một Thành phố sáng tạo thủ công và nghệ thuật dân gian. Theo lộ trình từ nay đến năm 2030, mỗi 2 năm sẽ có tối đa 2 thành phố Việt Nam xây dựng và nộp hồ sơ ứng cử gia nhập UCCN với mục tiêu sẽ có từ 4 đến 6 thành phố được công nhận là Thành phố sáng tạo của UNESCO.

Năm 2023 cũng là năm ghi nhận nhiều điểm sáng trong phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam. Việc tạo điều kiện tổ chức thành công 2 đêm diễn của nhóm nhạc BlackPink tại sân vận động quốc gia Mỹ Đình, Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023, nhiều địa chỉ như Di tích Nhà tù Hỏa Lò, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội, làng nghề lụa Vạn Phúc, thêu Quất Động, sơn mài Hạ Thái… liên tục đổi mới cách tiếp cận, khai thác để biến các lĩnh vực văn hóa thành nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa. Đặc biệt, phát triển du lịch văn hóa, thủ công mỹ nghệ đang cho thấy nỗ lực của Việt Nam trong học hỏi, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; quyết tâm thực hiện mục tiêu đến năm 2030, các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP.

 4. Tổ chức Ngày hội văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 người lần thứ I tại tỉnh Lai Châu, năm 2023  

Năm 2023, lần đầu tiên, Ngày hội văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 người lần thứ I tại tỉnh Lai Châu được tổ chức với chủ đề "Bảo tồn, phát huy và lan tỏa bản sắc văn hóa truyền thống của các dân tộc rất ít người". Đây là minh chứng thiết thực thể hiện cụ thể hoá sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với công tác dân tộc, công tác phát triển chính sách, văn hoá, kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS, nhất là các dân tộc có số dân dưới 10.000 người; cũng như tập trung quảng bá tiềm năng, thế mạnh văn hóa, du lịch của các dân tộc có số dân dưới 10.000 người; thực hiện chính sách đoàn kết, bình đẳng giữa các dân tộc.

Sự kiện còn tôn vinh và phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc rất ít người; góp phần giáo dục cho thế hệ trẻ trong việc bảo vệ văn hóa truyền thống. Đây cũng là dịp để lan tỏa, quảng bá bản sắc văn hóa truyền thống các DTTS, nhất là các dân tộc có số dân dưới 10.000 người tới bạn bè trong nước và quốc tế; góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của các ban, bộ, ngành và mọi tầng lớp nhân dân trong công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam; góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

5. Việt Nam trúng cử Thành viên Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027  

Ngày 22/11/2023, tại thủ đô Paris, Cộng hòa Pháp, trong khuôn khổ Kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 24 các quốc gia thành viên Công ước Bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới (Công ước Di sản thế giới), Việt Nam đã trúng cử trở thành Thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027. Có 173 quốc gia bỏ phiếu, 171 phiếu hợp lệ, Việt Nam đạt 121 phiếu, đứng thứ nhất trong nhóm 4 khu vực Châu Á Thái Bình Dương, đứng thứ 2 trong tổng số 9 nước ở 5 khu vực được bầu, trong tổng số 195 quốc gia thành viên.

6.  Thể thao Việt Nam lần đầu tiên dẫn đầu bảng tổng sắp khi thi đấu ở nước ngoài tại Đại hội thể thao lớn khu vực Đông Nam Á - SEA Games 32

SEA Games 32 tổ chức từ ngày 26/4-18/5/2023 tại Campuchia gồm 36 môn thể thao với tổng số 581 nội dung. Sau 20 ngày thi đấu, Đoàn Thể thao Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, giành được tổng cộng 359 huy chương các loại, trong đó 136 huy chương vàng, 105 huy chương bạc, 118 huy chương đồng, phá 12 kỷ lục và thiết lập 4 kỷ lục SEA Games. Đặc biệt đây là lần đầu tiên Thể thao Việt Nam dẫn đầu toàn đoàn tại một kỳ Đại hội thể thao lớn nhất khu vực khi thi đấu ở nước ngoài.

Tham dự Đại hội lần này, Đoàn Thể thao Việt Nam không chỉ vượt chỉ tiêu số lượng huy chương vàng, mà một số môn thể thao và một số vận động viên đã đạt được những thành tích đặc biệt xuất sắc, phá 12 kỷ lục và thiết lập 4 kỷ lục SEA Games (02 kỷ lục môn Bơi, 4 kỷ lục môn cử tạ, 6 kỷ lục môn lặn và thiết lập 04 kỉ lục môn lặn). 

Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử các môn Olympic giành được huy chương vàng tại SEA Games đánh dấu vào bản đồ thành tích của Đại hội: Golf (01 huy chương vàng), Bóng rổ 3 x 3 (01 Huy chương vàng).

7.  Đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam tham dự Vòng chung kết FIFA World Cup nữ 2023  

Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia tham dự Vòng chung kết FIFA World Cup nữ 2023 diễn ra tại New Zealand và Australia từ ngày 20/7 đến 20/8/2023 là sự kiện quan trọng nhất của bóng đá Việt Nam trong năm 2023. Đây là thành tích có ý nghĩa lịch sử của bóng đá nước nhà nói riêng và bóng đá Đông Nam Á nói chung. Dù không thể tạo nên bất ngờ khi thua cả 3 trận trước Mỹ, Bồ Đào Nha và Hà Lan tại vòng bảng nhưng các cô gái của chúng ta đã để lại dấu ấn đậm nét về một tinh thần Việt Nam không bao giờ từ bỏ trước khó khăn, thử thách, luôn ra sân thi đấu hết mình vì màu cờ sắc áo và người hâm mộ.

8. Bắn súng Việt Nam lần đầu tiên trong lịch sử giành huy chương vàng tại Đại hội Thể thao châu Á-Asian Games  

Thời khắc lịch sử của bắn súng Việt Nam đã được ghi tại Asian Games 19 vào ngày 28/9/2023 khi xạ thủ Phạm Quang Huy xuất sắc trở thành xạ thủ đầu tiên mang về chiếc HCV quý giá tại đấu trường lớn nhất châu lục.

Với điểm số 240.5, Quang Huy đã đánh bại xạ thủ Lee Won Ho (Hàn Quốc) trong loạt bắn chung kết để giành tấm huy chương vàng đầu tiên cho bắn súng Việt Nam ở đấu trường Asian Games. Đồng thời đây cũng là huy chương vàng đầu tiên của Đoàn thể thao Việt Nam tại Asian Games 19 sau nhiều ngày chờ đợi. Chiếc huy chương vàng của Phạm Quang Huy không chỉ có ý nghĩa to lớn với Bắn súng Việt Nam mà còn giúp cho Đoàn Thể thao Việt Nam giải toả "cơn khát vàng" sau 5 ngày chờ đợi. Đây cũng là chiếc HCV có ý nghĩa động viên, khích lệ tinh thần thi đấu của các VĐV trong những ngày thi đấu sau đó.

9. Ngày 14/8/2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 127/NQ-CP về việc thực hiện áp dụng cấp thị thực điện tử cho công dân tất cả các nước, vùng lãnh thổ và Nghị quyết số 128/NQ-CP nâng thời hạn tạm trú lên 45 ngày đối với 13 nước được đơn phương miễn thị thực

Nghị quyết này được coi là sự "cởi trói" đúng lúc cho ngành du lịch, phù hợp với điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước, đồng thời phù hợp với xu thế mở cửa của các nền kinh tế trên thế giới.

Các giải pháp mang tính đột phá này đã khẳng định chủ trương mở cửa đối với người nước ngoài đến Việt Nam và tạo điều kiện thuận lợi để khách du lịch tới Việt Nam.

10. Du lịch Việt Nam đoạt nhiều giải thưởng của Tổ chức Giải thưởng du lịch thế giới năm 2023. Trong đó, lần thứ 4 Việt Nam được vinh danh là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới; lần thứ 5 được bình chọn là Điểm đến du lịch hàng đầu châu Á  

Năm 2023, Việt Nam tiếp tục đoạt hàng loạt giải thưởng tại Lễ trao giải thưởng Du lịch thế giới (World Travel Awards- WTA). Lễ trao Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards) vừa diễn ra tại thành phố Dubai (Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất) đã vinh danh Việt Nam là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới năm 2023. Đây là lần thứ 4 Việt Nam đón nhận giải thưởng danh giá này sau 3 lần trước vào năm 2019, 2020 và 2022.

Hà Nội vinh dự nhận danh hiệu "Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu Thế giới 2023". Đảo ngọc Phú Quốc đạt danh hiệu "Điểm đến biển đảo thiên nhiên hàng đầu thế giới 2023".

Mộc Châu được tôn vinh là "Điểm đến thiên nhiên địa phương hàng đầu thế giới 2023"; Hà Nam giành được giải thưởng "Điểm đến văn hóa địa phương hàng đầu thế giới 2023"; Tam Đảo đạt danh hiệu "Điểm đến thị trấn hàng đầu thế giới 2023", cùng nhiều hạng mục giải thưởng khác dành cho các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh du lịch của Việt Nam.

Trước đó, ở Lễ trao Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards) khu vực châu Á và châu Đại Dương lần thứ 30 năm 2023 diễn ra tại TPHCM tối 6/9/2023, Việt Nam đoạt hàng loạt giải thưởng du lịch hàng đầu châu Á- Thái Bình Dương 2023.

Ở cấp quốc gia, Việt Nam vinh dự nhận giải thưởng "Điểm đến hàng đầu châu Á 2023" và "Điểm đến thiên nhiên hàng đầu châu Á 2023". Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam xuất sắc đạt danh hiệu "Cơ quan quản lý du lịch hàng đầu châu Á 2023".

Đây là lần thứ 5 Việt Nam được bình chọn là "Điểm đến hàng đầu châu Á", trong đó có 3 lần liên tiếp đoạt giải (các năm 2018, 2019, 2021, 2022, 2023) và lần thứ 2 liên tiếp đoạt giải "Điểm đến thiên nhiên hàng đầu châu Á" (năm 2022 và 2023), khẳng định thương hiệu và sức hút đặc biệt của Du lịch Việt Nam.

Những giải thưởng danh giá của World Travel Awards 2023 đến với ngành du lịch Việt Nam trong bối cảnh toàn ngành đang nỗ lực đẩy nhanh phục hồi và tăng tốc phát triển hiệu quả, bền vững.

Diệp Anh