Bản tóm tắt luận án tiếng Anh chi chít lỗi: 'Chỉ là lỗi kỹ thuật'

Hẳn nhiều người đã sốc với trình độ tiếng Anh của tiến sĩ Việt trong thời gian vừa qua. PV đã có cuộc trò chuyện với GS.TS Nguyễn Quang Uẩn để tìm lời giải đáp cho thắc mắc trên.

Duyệt bản tóm tắt trong 5 phút?

Sau khi đăng tải bài viết: 'Sốc với trình độ tiếng Anh thua cả học sinh cấp 2 của TS Việt', vạch ra những lỗi tiếng Anh sơ đẳng trong luận án tiến sĩ: 'Đặc điểm giao tiếp với dân của Chủ tịch UBND xã', chúng tôi đã đi tìm những người liên quan để trả lời cho câu hỏi vì sao?

Tiếc rằng, trong những ngày qua, PV đã rất nhiều lần gọi điện, nhắn tin thậm chí đến nơi công tác của tân tiến sĩ Nguyễn Thị Hà, người trực tiếp thực hiện đề tài luận án tiến sĩ này, tuy nhiên không thể gặp được vị này.

Trong một diễn biến khác, chúng tôi đã liên hệ với GS.TS Nguyễn Quang Uẩn, một nhà khoa học đầu ngành về Tâm lý học, người trực tiếp hướng dẫn luận án của Nghiên cứu sinh (NCS) Nguyễn Thị Hà.

Trong giới khoa học, rất nhiều người biết đến tên tuổi của GS.TS Nguyễn Quang Uẩn, ông được biết đến với nhiều công trình nghiên cứu, trong đó đáng chú ý là giáo trình Tâm lý học Đại cương, hiện đang được giảng dạy tại nhiều trường đại học.

GS.TS Nguyễn Quang Uẩn không coi đây là một buổi trả lời phỏng vấn chính thức và lý giải câu chuyện dưới góc độ cá nhân.

Có một điều dễ nhận ra, trong buổi nói chuyện với PV, thỉnh thoảng vị giáo sư đã 75 tuổi này sử dụng tiếng Pháp, tiếng Nga, tiếng Trung để nói chuyện.

'Tôi có thể nói thông thạo tiếng Nga, tiếng Trung và tiếng Pháp, điều đó không có nghĩa là tôi phải giỏi về tiếng Anh. Tiêu chí phong Giáo sư cũng chỉ quy định thông thạo một trong các ngoại ngữ đó, chứ không nhất thiết là tiếng Anh', GS mở đầu.

Bản tóm tắt bằng tiếng Việt và tiếng Anh luận án 'Đặc điểm giao tiếp với dân của Chủ tịch UBND xã' được công khai trên website của Học viện Khoa học xã hội, có nhiều sai sót về tiếng Anh.

Tiếp tục câu chuyện, GS Nguyễn Quang Uẩn thừa nhận có những sai sót trong bản tóm tắt tiếng Anhcủa luận án 'Đặc điểm giao tiếp với dân của Chủ tịch UBND xã' do NCS Nguyễn Thị Hà thực hiện.

Và theo vị Giáo sư này, sai sót này thuộc về lỗi kỹ thuật và nó không phản ánh đúng bản chất, chất lượng của luận án tiến sĩ đó. Bởi lẽ, luận án được viết bằng tiếng Việt, được bảo vệ bằng tiếng Việt và phục vụ cho người Việt.

'Nếu chất lượng luận án, tóm tắt luận án bằng tiếng Việt có vấn đề thì phải trao đổi với Học viện Khoa học xã hội chứ không phải trao đổi với tôi.

Học viện mời tôi lên chứ báo chí không có quyền chất vấn tôi về một luận án khoa học, về đề tài mới hay cũ, đề tài vụn vặt hay không. Còn về tóm tắt luận án tiếng Anh bị sai, tôi thừa nhận mình có sai sót. Nhân vô thập toàn mà', Giáo sư Uẩn nói.

Theo lý giải của vị Giáo sư đã từng hướng dẫn 44 NCS này, sở dĩ có những sai sót trong bản tóm tắt luận án bằng tiếng Anh là bởi NCS Nguyễn Thị Hà đưa cho Giáo sư quá gấp.

Chỉ trong khoảng thời gian 5 phút nên Giáo sư chỉ kịp đọc lướt qua bản tóm tắt bằng tiếng Anh nên mới có chuyện như vậy.

'Cô Hà đưa cho tôi ký trong thời gian gấp gáp quá chỉ trong vòng có vài phút, vì đây chỉ là một điều kiện cần của luận án nên tôi đã ký vào bản tóm tắt đó mà chưa đọc kỹ.

Nhưng đó chỉ là sai sót về mặt kỹ thuật không thể dựa vào đó mà đánh giá chất lượng của luận án hay trình độ của người hướng dẫn và người nghiên cứu', Giáo sư Nguyễn Quang Uẩn giải thích thêm.

Không ai buộc tôi phải giỏi tiếng Anh cả

Cũng theo vị Giáo sư này, dù có sai sót về bản tóm tắt bằng tiếng Anh như vậy, nhưng không phải vì thế mà quy chụp cho Giáo sư dốt ngoại ngữ, đó là sự xúc phạm.

'Tôi có thể không giỏi về tiếng Anh nhưng tôi thông thạo nhiều ngoại ngữ khác, như tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Trung. Không ai bắt buộc tôi phải giỏi tiếng Anh cả, miễn là tôi giỏi một trong những ngoại ngữ bắt buộc', Giáo sư nói thêm.

Trước đó, như chúng tôi đã đưa tin, trong bản tóm tắt luận án bằng tiếng Anh, NCS thực hiện đề tài 'Đặc điểm giao tiếp với dân của Chủ tịch UBND xã' đã mắc rất nhiều lỗi sơ đẳng về từ, ngữ pháp tiếng Anh.

Cụ thể như mở đầu là cách đặt nhan đề lủng củng, ngô nghê theo kiểu dịch từng chữ tiếng Việt ra tiếng Anh. Không những vậy, lại còn có lỗi lặp từ rất rõ ràng ('of'). Cả 2 tiêu đề đều có chung một lỗi chính tả, khi từ 'summary' bị viết thành 'summany'.

Không khó để tìm ra những lỗi sơ đẳng trong bản tóm tắt bằng tiếng Anh của luận án tiến sĩ này.

Nếu tạm bỏ qua những lỗi dùng từ, lỗi ngữ pháp, và lỗi hành văn, thì trong bản tóm tắt dài khoảng 200 từ này, đếm sơ qua có đến 8 lỗi chính tả. Đáng buồn hơn, ngay chính danh hiệu của người viết luận trong phần kí tên ('researcher' - nghiên cứu sinh), cũng bị viết sai...

Ngoài ra, trong bản tiếng Việt, ngày bảo vệ luận án được ghi là 16/3/2016. Còn trong bản tiếng Anh, nếu dịch từ nguyên gốc như trên (03 May 16, 2016), thì ngày bảo vệ vẫn... chưa đến (3/5/2016).

Trong khi đó, theo Thông tư Quy chế đào tạo trình độ Tiến sĩ do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, căn cứ vào câu chữ tiếng Anh sử dụng trong bản tóm tắt luận án nói trên, có thể khẳng định chắc chắntrình độ ngoại ngữ của người bảo vệ luận án không thể đáp ứng mức tối thiểu (IELTS 5.0, TOEFL IBT 61 điểm, hoặc tương đương).