Triển khai “xương sống kỹ thuật số” về di cư và tị nạn ở châu Âu

Liên minh châu Âu (EU) đã chính thức triển khai Hệ thống Nhập cảnh/Xuất cảnh (EES), một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa quản lý biên giới và di cư.

Hệ thống này, được ví như "xương sống kỹ thuật số" của khung di cư và tị nạn chung của EU, bắt đầu được áp dụng từ ngày 12/10/2025 tại các biên giới bên ngoài của khu vực Schengen.

Với mục tiêu tăng cường an ninh, ngăn chặn gian lận danh tính và kiểm soát tình trạng nhập cư bất hợp pháp, EES hứa hẹn sẽ mang lại sự thay đổi đáng kể trong cách EU quản lý dòng người di cư.

"Hệ thống Nhập cảnh/Xuất cảnh (EES) là xương sống kỹ thuật số của khung di cư và tị nạn chung mới ở châu Âu của chúng tôi", Ủy viên Nội vụ và Di cư châu Âu Magnus Brunner cho biết trong một tuyên bố.

EES là một hệ thống tự động hóa, yêu cầu công dân ngoài EU (bao gồm những người đến từ các quốc gia không thuộc khu vực Schengen như Anh, Mỹ, hoặc các nước châu Á) phải đăng ký dữ liệu cá nhân khi lần đầu tiên nhập cảnh vào Schengen.

Quy trình này bao gồm việc quét hộ chiếu, lấy dấu vân tay và chụp ảnh khuôn mặt. Trẻ em dưới 12 tuổi sẽ không cần quét dấu vân tay. Sau lần đăng ký đầu tiên, trong các chuyến đi tiếp theo, hành khách chỉ cần xác minh sinh trắc học qua khuôn mặt, giúp đơn giản hóa và tăng tốc độ xử lý tại biên giới.

Hệ thống sẽ thay thế hoàn toàn việc đóng dấu hộ chiếu truyền thống bằng hồ sơ điện tử, dự kiến hoàn tất vào ngày 10/4/2026.

Hệ thống Nhập cảnh/Xuất cảnh (EES) được ví như “xương sống kỹ thuật số” của khung di cư và tị nạn chung của EU. Ảnh: Tunisie Numerique

Theo ông Brunner, EES sẽ đảm bảo "xác minh danh tính, kiểm tra an ninh và đăng ký vào cơ sở dữ liệu EU" cho mọi công dân ngoài EU đến biên giới khối.

Dữ liệu được thu thập sẽ được lưu trữ trong 3 năm, sau đó bị xóa, trừ một số trường hợp ngoại lệ. Dữ liệu này có thể được sử dụng bởi các cơ quan biên giới, visa, nhập cư, cảnh sát địa phương và Europol, đồng thời có thể được chuyển giao cho các quốc gia ngoài Schengen hoặc tổ chức quốc tế dưới các điều kiện nghiêm ngặt.

Nếu hành khách từ chối cung cấp ảnh khuôn mặt hoặc dấu vân tay, họ sẽ bị từ chối nhập cảnh.

Việc triển khai EES được thực hiện dần dần trong sáu tháng để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ cho các quốc gia thành viên, hành khách và doanh nghiệp, ông Brunner cho hay.

Hệ thống áp dụng cho khu vực Schengen, bao gồm 25/27 quốc gia thành viên EU (ngoại trừ Ireland và Cyprus) cùng với Iceland, Liechtenstein, Na Uy và Thụy Sĩ.

Đối với du khách Anh sử dụng Cảng Dover, nhà ga Eurotunnel tại Folkestone hoặc nhà ga Eurostar tại Ga Quốc tế St Pancras ở London, quy trình này sẽ diễn ra tại biên giới trước khi họ ra khỏi Vương quốc Anh.

Cụ thể, từ ngày 11/10, quy trình EES bắt đầu áp dụng cho lưu lượng hàng hóa, xe khách và hành khách đi bộ tại Dover. Một cơ sở mới đã được thiết lập tại Western Docks của Cảng Dover để xử lý EES. Từ tháng 11, kiểm tra sẽ mở rộng sang tất cả các phương tiện chở khách tại Dover.

Đến cuối năm 2025, Eurotunnel sẽ áp dụng EES cho tất cả hành khách. Eurostar sẽ triển khai dần, bắt đầu từ một số khách hàng doanh nghiệp vào ngày 11/10, với các thiết bị đăng ký được lắp đặt tại khu vực khởi hành ở Ga St Pancras.

"Chúng tôi nhận thấy rằng quy trình EES sẽ là một thay đổi đáng kể đối với du khách Anh, đó là lý do tại sao chúng tôi đã hợp tác chặt chẽ với các đối tác châu Âu để đảm bảo việc triển khai diễn ra suôn sẻ nhất có thể", Bộ trưởng An ninh Biên giới và Tị nạn Anh Alex Norris cho biết.

"Vương quốc Anh và EU có mục tiêu chung là bảo vệ biên giới của chúng tôi và các biện pháp hiện đại hóa này sẽ giúp chúng tôi bảo vệ công dân và ngăn chặn di cư bất hợp pháp", ông Norris nói.

Tại các sân bay EU, quy trình EES sẽ được triển khai theo giai đoạn. Ví dụ, Đức sẽ bắt đầu tại sân bay Stuttgart trước khi mở rộng sang Frankfurt, một trong những trung tâm hàng không nhộn nhịp nhất châu Âu. Điều này nhằm giảm thiểu gián đoạn và giúp hành khách làm quen với các thủ tục mới.

Hệ thống EES không chỉ là một bước tiến công nghệ mà còn là minh chứng cho cam kết của EU trong việc xây dựng một khung di cư và tị nạn thống nhất, hiệu quả và an toàn hơn.

Khi hệ thống hoàn thiện vào năm 2026, châu Âu kỳ vọng sẽ thiết lập một chuẩn mực mới trong quản lý biên giới toàn cầu.

Minh Đức (Theo Asia One, The Guardian)