Ế ẩm vì giá cao
Trong đợt nghỉ lễ 30/4 vừa qua, thay vì cảnh mua bán tấp nập thì nhiều sạp thịt heo tại các chợ truyền thống rơi vào cảnh ế ẩm, vắng khách. “Bình thường, dịp lễ là cơ hội để bán hàng vì người dân mua nhiều thịt để tổ chức tiệc tùng. Tuy nhiên khi thịt heo tăng giá, lượng khách đến mua ngày càng giảm. Trước đây tôi bán vài trăm ký (kg) dịp lễ là bình thường, nhưng giờ lấy chưa tới 30 ký thịt vẫn không bán hết. Mời mỏi miệng cũng chẳng ăn thua” - bà Nguyễn Thị Minh, tiểu thương chợ Hòa Bình (quận 5) cho biết.
Người tiêu dùng mua thịt heo ở siêu thị vì có nhiều khuyến mãi. Ảnh: U.P
Khảo sát tại một số chợ như Thị Nghè, Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), An Dương Vương (quận 6)…, giá thịt heo dao động từ 140.000 đồng - 250.000 đồng/kg tùy loại. Như cốt lết khoảng 150.000 đồng - 170.000 đồng/kg, thịt ba rọi 165.000 đồng - 180.000 đồng/kg; nạc xay và nạc dăm cùng ở mức 150.000 đồng - 160.000 đồng/kg… Đặc biệt, ba rọi rút xương có nơi bán tới 270.000 đồng/kg. Mức giá “đỉnh” này khiến nhiều bà nội trợ chùn tay.
Theo dự báo của Cty Chứng khoán MB, trong giai đoạn 2025 – 2026, giá heo hơi sẽ tiếp tục duy trì ở mức 65.000 - 70.000 đồng/kg, tăng khoảng 10% so với trung bình năm 2024. Các trang trại nhỏ lẻ được dự báo sẽ tiếp tục thu hẹp quy mô do gặp khó khăn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe. Ngành chăn nuôi đang bước vào quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ theo hướng nghiêng về phía các DN có quy mô lớn, chăn nuôi khép kín, kiểm soát tốt dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, Luật Chăn nuôi mới dự kiến sẽ siết chặt quy định về mật độ chăn nuôi, môi trường khiến chi phí tuân thủ tăng cao, nhất là với hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Dự báo thị phần heo thịt từ nhóm hộ này có thể giảm mạnh, từ mức 45% trong năm 2024 xuống còn 10 - 15% vào năm 2027.
Trái lại, tại siêu thị có phần đông khách hơn nhờ đẩy mạnh khuyến mãi. Một số mặt hàng thịt heo của các thương hiệu Vissan, Agrifood… đang bán với giá bình ổn thị trường, như thịt nạc vai, đùi 180.000 đồng/kg; xương bộ 88.000 đồng/kg, thịt nách 162.000 đồng/kg…
Trao đổi với PV Tiền Phong về giá thịt heo neo cao, ông Phan Văn Dũng, Phó Tổng giám đốc Cty CP Kỹ nghệ súc sản (Vissan) cho biết, dịch tả heo châu Phi và lở mồm long móng bùng phát mạnh trong năm 2024 đã khiến tổng đàn heo cả nước sụt giảm nghiêm trọng. Cùng với đó, khoảng 3.000 trang trại chăn nuôi tại Đồng Nai buộc phải di dời do không đáp ứng quy định mới về môi trường, gây ra tình trạng thiếu nguồn cung nghiêm trọng. “Hiện giá heo hơi đang ở mức khoảng 74.000 đồng/kg, cao hơn trung bình năm ngoái tới 7.000 đồng/kg. Đây là mức giá có lợi cho người chăn nuôi nhưng nhiều trang trại không có heo để bán” - ông Dũng chia sẻ và dự báo giá thịt heo trong thời gian tới có thể tiếp tục tăng do quá trình tái đàn cần thời gian, trong khi cầu thị trường vẫn duy trì ở mức cao.
Ông Nguyễn Văn Đủ (hộ chăn nuôi heo tại huyện Thống Nhất, Đồng Nai) ví von: “Bây giờ ai có heo còn hơn có vàng trong tay, bởi giá đang rất tốt để người chăn nuôi đảm bảo có lời”. Tuy nhiên, ông Đủ trần tình, rất muốn tái đàn nhưng không dễ làm. Lý do nguồn heo giống đang rất khan hiếm, giá lên tới 3 triệu đồng/con (chiếm đến 30% chi phí chăn nuôi) nhưng nguồn cung lại khan hiếm. Nếu tái đàn, phải mất đến 5 tháng mới có heo thịt ra thị trường, còn mua heo hậu bị thì phải đợi đến đầu năm 2026 mới có nguồn heo mới.
Giảm chi phí
Giá thịt heo tăng khiến tiểu thương không bán được hàng do người dân thắt chặt chi tiêu, chọn sản phẩm thay thế có giá rẻ hơn. Kinh doanh ế ẩm, nhiều tiểu thương kinh doanh thịt heo phải đóng quầy sạp hoặc chuyển qua buôn bán thực phẩm khác. Thịt heo tăng giá cũng làm không ít DN chế biến, kinh doanh sụt giảm doanh thu.
Trước những bất cập trong cung cầu và giá thịt heo, Sở Công Thương TPHCM vừa đề xuất UBND thành phố thí điểm tổ chức Sàn giao dịch thịt heo, tận dụng hạ tầng công nghệ và cơ sở pháp lý sẵn có của Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam. Theo ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TPHCM, mô hình sàn giao dịch sẽ giúp minh bạch thông tin giá cả, tạo cơ hội cho các trại nuôi và doanh nghiệp giao dịch trực tiếp với bên mua mà không cần qua trung gian. “Giao dịch trực tuyến sẽ giúp giảm chi phí phát sinh, rút ngắn quy trình đưa sản phẩm ra thị trường, từ đó người tiêu dùng có thể được mua giá rẻ hơn” - ông Phương khẳng định.
TPHCM hiện tiêu thụ khoảng 10.000 con heo/ngày với tổng giá trị ước tính gần 20.000 tỷ đồng/năm. Với quy mô này, nếu sàn giao dịch hoạt động hiệu quả, không chỉ góp phần bình ổn thị trường thịt heo mà còn có thể mở rộng sang các mặt hàng thiết yếu khác như thịt gia cầm, thủy sản, gạo,... thậm chí là tín chỉ carbon. Đây cũng là bước đi quan trọng hướng tới việc hình thành Sở Giao dịch Hàng hóa TPHCM, phù hợp định hướng xây dựng trung tâm tài chính quốc tế trong tương lai.